دیده‌بان ایران– پریسا هاشمی: به دنبال موضع‌گیری مصطفی تاجزاده مبنی بر تحریم انتخابات و انتشار مصاحبه‌هایی از داخل زندان، حق برقراری تماس و ملاقات با خانواده تا اطلاع ثانوی از وی گرفته شده است. همچنین سعید مدنی جامعه‌شناس و حسین رزاق فعال سیاسی نیز به دستور ضابطین قضایی به سالن دیگری از زندان منتقل شده‌اند.

فخرالسادات محتشمی‌پور در گفت و گو با دیده‌بان ایران از تصمیم تازه مصطفی تاجزاده، مبنی بر گرفتن روزه سیاسی درصورت تداوم این شرایط و افزایش محدودیت‌ها، خبر داده است. مشروح این گفت و گو را در ادامه می‌خوانید.

*خانم محتشمی‌پور! شما به نقل از آقای تاجزاده خبر دادید که اگر محرومیت‌های ایشان از حقوق‌ یک زندانی ادامه‌دار باشد، بناست که روزه سیاسی بگیرند؛ این تصمیم چه خطراتی برای سلامت جسمانی ایشان و چه تبعاتی برای جامعه دارد؟

همه ما وظیفه داریم که در رابطه با حقوق زندانیان سیاسی و حتی زندانیان عادی حساس باشیم. من تاسف می‌خورم که انقدر مشکلات و بحران‌های اجتماعی ما زیاد است گاهی از این مسائل غافل می‌شویم. چون این دوران را طی و درک کرده‌ام، می‌دانم که اگر خدایی نکرده خانواده زندانی احساس بی‌پناهی کند، شرایط سخت‌تری به آن‌ها تحمیل می‌شود. بنابراین وظیفه ماست که سراغ‌شان را بگیریم و به آن‌ها سر بزنیم. فارغ از نگاه‌های سیاسی، اعتقادی و اختلاف نظرها باید سراغ همه برویم. در این دوره یک فرصتی که برای آقای تاجزاده فراهم شده که قدر آن را می‌داند، این است که می‌گویند چون دور قبلی که زندان بودم به صورت انفرادی نگهداری می‌شدم، امکان ارتباط با سایر زندانیان را نداشتم و اصلا نمی‌دانستم فضای زندان چگونه است. حتی یکی از دوستان به شوخی می‌گویند باید یک تور اوین‌گردی برای آقای تاجزاده بگذاریم چون نه فروشگاه، نه مسجد، نه باشگاه، نه کتابخانه و به طور کلی هرچیزی که زندانیان از آن برخوردار بودند، ایشان محروم بودند. حالا در این فرصت می‌گفتند با زندانیان صحبت کردم و خیلی متاسفم از شرایط نا‌به‌سامانی که برای بعضی از آن‌ها وجود داشته است؛ به خصوص در دوران بازجویی که فراتر از اراده و اختیار سازمان زندان‌هاست. از برخوردهای برخی نهادها با زندانیان در دوران بازجویی اطلاع پیدا کرده و معتقد بودند که باید شکایت شود. هرچند که در دوره قبل هم آقای تاجزاده یک تعداد شکایت کردند و همان شد مستندی برای اینکه حکم جدید بدهند. درواقع یکی از حکم‌های ایشان همین بود که چرا درباره آزار و اذت زندانیان شکایت کردید! اینگونه برخوردها نوظهور است. می‌خواهم بگویم که آقای تاجزاده به وضعیت زندانیان توجه دارند و طی این مدت سعی کرده‌اند از حقوق گروه‌های مختلف که بازداشت شده‌اند، دفاع کنند. این مهم را باید در جامعه دوباره زنده کنیم که از حقوق تمام زندانیان اعم از سیاسی و غیرسیاسی دفاع شود. آقای تاجزاده را فقط به دلیل بیانیه آخرشان که درباره انتخابات بود، از حق برقراری تماس محروم کرده‌اند. الان ایشان می‌گویند که خط قرمز من حق ترددم است. بدین معنا که اگر حقوقی که باقی زندانیان دارند از من سلب شود حتما مقاومت و اعتراض مدنی‌ام را با روزه سیاسی نشان می‌دهم که این نگران‌کننده است. در همان سال 88 که ایشان جوان‌تر و زندانی بودند، چندی پس از اجرای حکم‌شان که روزه سیاسی را آغازکردند، چشم‌پزشکشان و پزشک مغز و اعصاب‌شان همه اعلا خطر می‌کردند و نگران بودند. الان هم که حملات حاد نقرسی و مشکلات قلبی ایشان مزید شده و نگران‌کننده است. قطعا تبعاتش تنها برای ما نیست بلکه برای تمام جامعه است چراکه ایشان یک فرد معمولی نیست. آقای تاجزاده فردی است که بازداشتش به جرم نقد رهبر است و همه هم این مسئله را می‌دانند. اگر مشکلی برای سلامت ایشان پیش بیاید، مسئولان امر باید پاسخگو باشند. اعلام کردند محدودیت‌های ایجاد شده طی حکم اعمال شده و او حکم را خواسته تا بتواند نسبت به آن، شکایت خود را تنظیم کند. او چیزی بیشتر از حق یک زندانی طلب نمی‌کند.

* آیت‌الله خامنه‌ای گفته بودند که اشکالی ندارد که من را نقد کنند ولی اکنون گفته می‌شود که مسئولان رده پایین‌تر به دلیل نقد رهبر آقای تاجزاده را محکوم کردند. نظرشما درباره نظر شما درباره این تناقض چیست؟

سوال من این است که آقای تاجزاده به چه جرمی در زندان هستند؟ آقای سعید عسگر (ضارب سعید حجاریان) که قصد قتل داشته و موفق نشده 15 سال حکم حبس گرفته و بعد از چند ماه آزاد شده است آنوقت آقای تاجزاده هم به جرم نقد رهبر 15 سال حکم گرفته است که هشت سال و هفت ماه است که در زندان هستند. پرسش من این است که جرم تاجزاده چیست؟ آیا جز نقد رهبری بوده است؟ دائم به من گفتند که آقای تاجزاده همه چیز را می‌گوید اما در کلاب هوس ایشان منصفانه و مشفقانه و در فضای محترمانه نقدش را دلسوزانه مطرح می‌کرد. آقای تاجزاده با رهبری کار کرده و بارها و بارها گفته بود که من دلم هم برای کشورم و هم برای شخص ایشان بابت برخی مشاوره‌هایی که به ایشان می‌دهند، می‌سوزد.

* موضع‌گیری آقای تاجزاده عدم شرکت در انتخابات بوده است. ایشان چه تضمینی می‌دهند که اگر مردم رای ندهند شرایط بهتر می‌شود؟

هیچ تضمینی. ما الان در شرایطی نیستیم که بگوییم اگر رای ندهیم، وضعیت گل و گلاب می‌شود. ما می‌گوییم رای دادن در این شرایط مفید واقع نمی‌شود و همان فایده اندکی که در کنار مردم بودن با این کنش است را هم از دست می‌دهیم. ما منتظر بودیم که پیش از انتخابات تغییری در وضعیت به وجود بیاید، زندانیان سیاسی را آزاد کنند و تضمینی دهند که در مجلس فرصتی برای انجام اقدام مثبت داده شود ولی این اتفاق رخ نداد. امیدواریم بعد از انتخابات فرصتی پیش بیاید که اندیشمندان و متخصصان دور هم جمع شوند و فکری کنند که چگونه ایران را نجات دهند. کشور در وضعیتی است که حقوق کارمندان را ندارند پرداخت کنند و دست در جیب مردم می‌کنند تا حقوق یک ماه کارمندان را پرداخت کنند. یعنی پیش‌بینی‌های اقتصادی‌شان کوتاه مدت است و گام‌های کوچک برمی‌دارند. بالاخره باید برای کشور کاری کرد؛ ما به عنوان جامعه مدنی با حفط وحدت، فعالیت در فضای اجتماعی و فرهنگی و زنده نگه داشتن فضای سیاسی تلاش خودمان را می‌کنیم. اجازه نمی‌دهیم مقام‌های امنیتی محدودیت‌های بیشتری برای احزاب به وجود بیاورند؛ به بازجو چه ارتباطی دارد که برنامه یک حزب سیاسی برای انتخابات چیست؟ به دستگاه‌های امنیتی چه ربطی دارد که دائم به اسم گفت و گو دعوت و بعد تهدید و بازجویی می‌کنند که چرا فلان کار را کردید؟

امیدوارم بیانیه 15 ماده‌ای آقای خاتمی از همین الان در دستور کار جبهه اصلاحات و احزاب اصلاح‌طلب قرار گیرد و نهادهای مدنی هم به کمک بیایند تا انشاالله شرایط بهتری را برای کشور فراهم کنیم.