شروین حاجی پور خواننده پاپ ایرانی است که در برنامه عصر جدید شناخته شد و با آهنگ «برای» در جریان اعتراضات مردم به شهرت رسید. شروین با این آهنگ توانست جایزه گرمی بهترین ترانه برای تغییر اجتماعی سال ۲۰۲۳ را از آن خود کند.

رویداد۲۴ شروین حاجی‌آقاپور معروف به شروین حاجی‌پور، خواننده موسیقی پاپ است که نخستین بار در برنامه «عصر جدید» در صداوسیما شناخته شد. او با آغاز اعتراضات در ایران، آهنگی با عنوان «برای» با توییت‌های اعتراضی کاربران در توییتر ساخت و اجرا کرد که این تک‌آهنگ به مهمترین موسیقی اعتراضات تبدیل شد و در جریان ناآرامی‌های اخیر توسط معترضان بسیار استفاده شد. افراد دیگر این آهنگ را بازخوانی کردند. شروین حاجی‌پور با این آهنگ جایزه «گرمی» بهترین ترانه برای «تغییر اجتماعی» سال ۲۰۲۳ را از آن خود کرد.

زندگینامه شروین حاجی‌پور

شروین موسیقی را از همان کودکی آغاز کرده است. خودش خواهرش را الهام‌بخش ورود به دنیای موسیقی می‌داند و می‌گوید «چون خواهرم کمند به کلاس آواز می‌رفت من از بچگی به موسیقی علاقه داشتم.» به گفته خودش «اولین جرقه علاقمندی‌ام به موسیقی، به هشت سالگی و زمانی‌که همراه پدرم به یک کنسرت محلی در بابل رفته بودم، برمی‌گردد.» با فهمیدن علاقمندی‌اش از طرف خودش و خانوادش تشویق به یاد گرفتن یک ساز می‌شود و در نهایت او «ویولن» را به‌عنوان ساز تخصصی خود انتخاب می‌کند. 

شروین به غیر از ویولن ساز‌های دیگری همچون گیتاز و پیانو را خودآموز یاد گرفت. خودش می‌گوید: «وقتی شروع به نوازندگی کردم، بعد از مدتی از آن خسته شدم و بیشتر وقت‌ها نت‌ها را تغییر می‌دادم که همین قضیه باعث عصبانیت استادم می‌شد، اما وقتی دید که من کوتاه نمی‌آیم، مرا به یک استاد آهنگساز معرفی کرد تا بتوانم آنجا خلاقیت به خرج دهم.»

شروین با شرکت در فصل اول برنامه استعدادیابی «عصر جدید» توانست خودش را به‌عنوان یک خواننده و آهنگساز مطرح کند. البته او تا قبل از شرکت در برنامه عصر جدید هم تک‌آهنگ‌هایی منتشر کرده بود. شروین در برنامه «عصر جدید» تا مراحل نهایی بالا آمد و در همان مرحله اول با خواندن ترانه «شاید بهشت» نظر هر چهار داور را به خود جلب کرد. آریا عظیمی‌نژاد آهنگساز و داور این برنامه از او به دلیل صدا و متن ترانه‌اش تقدیر کرد و گفت: «ما کمتر فردی را داشتیم که هم آهنگ بسازد، هم بخواند و هم شعر بسُراید.»

شروین درباره اینکه خودش آهنگساز و ترانه‌سُرای آثارش است، می‌گوید: «نمی‌توانم با شعر یا ملودی‌ای که دیگران برایم می‌سازند ارتباط برقرار کنم و آن را بخوانم. بزرگ‌ترین درد‌ها و دغدغه‌های من تبدیل به موسیقی می‌شوند. یعنی اینگونه نیست که همینطوری یک شعری بخوانم یا بنویسم. تمام آنچه که می‌نویسم و می‌خوانم برآمده از دغدغه‌هایم است. هیچ لذتی بالاتر از این نیست که مشکلات و دردهایت تبدیل به موزیک شوند.»

ترانه‌های شروین حاجی پور

شروین تا به الان ۳۳ آهنگ، ۳ موسیقی متن، ۴ نماهنگ کرده است. او پس از شرکت در برنامه «عصر جدید»، تک‌آهنگ «شاید بهشت» را به‌صورت رسمی در تمامی پلتفرم‌ها منتشر کرد؛ تک‌آهنگی که باعث استقبال زیادی از جانب نسل جوان شد.

او پس از برنامه «عصر جدید» کار خودش را ادامه داد و آهنگ‌ها و موزیک ویدیو‌هایی را در پلتفرم‌های مختلف منتشر کرد. «شاید بهشت»، «چمدون»، «حسود»، «لاله را دیدن»، «رفیق»، «مثل تو»، «بهار اومد» و … بخشی از آهنگ‌های منتشر شده او است.

آهنگ «برای» جهانی شروین

همزمان با آغاز اعتراضات سراسری در ایران پس از درگذشت مرگ مهسا امینی، شروین در تاریخ ۶ مهر ۱۴۰۱ آهنگی تحت عنوان «برای» منتتشر کرد؛ تک‌آهنگی که در واکنش به اعتراضات مردمی و نارضایتی‌های اجتماعی- سیاسی منتشر شد. این آهنگ از توییت‌های کاربران با مضمون «برای…» در توییتر نوشته شد. کاربران شبکه‌های اجتماعی یادآوری اتفاقات تلخ و مطالبات خود را عبارت «برای» در توییتر منتشر می‌کردند که این توییت‌ها بیشتر گلایه از ناکارآمدی و بحران موجود بود. حاجی پور با الهام گرفتن از این توییت‌ها، با گرفتن ویدیو از خودش، آن را خواند و در صفحه خودش در اینستاگرام به اشتراک گذاشت.

این آهنگ کمتر از ۴۸ ساعت با وجود فیلترینگ گسترده در ایران، ۴۰ میلیون بازدیدکننده داشت؛ ترانه‌ای که در همان روز‌های نخست انتشار، با استقبال عمومی روبرو شد به یکی از نماد‌های خیزش ۱۴۰۱ تبدیل شد.

ترانه «برای» شروین پس از انتشار توسط خواننده‌های مشهوری در سراسر جهان بازخوانی شد؛ از بازخوانی توسط گروه موسیقی دانش‌آموزان فرانسوی گرفته تا خواننده‌های آلمانی. در اعتراضات ایران نیز معترضان با خواندن این آهنگ سعی داشتند که اعتراض خود را نشان دهند.

نکته جالب این ترانه این بود که گروه‌های مختلف سیاسی و مردم با گرایش‌های گونه‌گون آن را بازخوانی می‌کرد که از این منظر، «ترانه برای» یک استثناء به شمار می‌رفت؛ چه آنکه در آن عباراتی وجود داشت که می‌توانست مورد قبول همه نگرش‌ها نباشد؛ چنانچه جریان‌های چپ‌گرا منتقد عبارت «اقتصاد دستوری» در ترانه بودند یا طبیعتا جریان مذهبی علاقه چندانی به «رقص» نداشت. و همینطور ناسیونالیست‌های ایران علاقه ندارند مردم افغانستان یا کشورهای دیگر در ایران باشد. این در حالی بود که در ترانه از عبارت «کودکان افغانی» استفاده شده بود. با این حال این ترانه محصول مطالباتی بود که توانسته بود همه تفکرات را به یکدیگر پیوند دهد و تبدیل به نماد شود، به همین دلیل تبدیل به یک استثناء شده بود.

دستگیری شروین حاجی‌پور

شروین حاجی‌پور در هفتم مهرماه ۱۴۰۱ توسط نیرو‌های امنیتی به دلیل انتشار موزیک «برای» بازداشت شد. دو روز بعد یعنی ۹ مهرماه خبرگزاری برنا وابسته به سازمان ورزش و جوانان مدعی شد که خبر بازداشت شروین شایعه بوده و صحت ندارد، اما دقیقا یک روز پس از این ادعا، کمند حاجی‌آقاپور خواهر شروین در صفحه اینستاگرامی‌اش اعلام کرد که برخلاف شایعات منتشر شده، شروین آزاد نشده و در اداره اطلاعات ساری نگهداری شده است.

۱۲ مهر ۱۴۰۱ شروین با قید سند آزاد شد. محمد کریمی دادستان عمومی و انقلاب ساری اعلام کرد که شروین حاجی‌آقاپور با قید وثیقه تا زمان تکمیل شدن پرونده‌اش آزاد شده است. پس از آزادی شروین فیلمی هم از او منتشر شد که بازتاب زیادی داشت. او در این فیلم از وضعیت خود می‌گوید که خوب است، اما در حین فیلم سر یک نفر در صندلی عقب ماشین مشخص می‌شود و همین موضوع باعث شد مخاطبان بگویند این فیلم به اجبار از او گرفته شده است.

واکنش‌ها به بازداشت شروین حاجی پور

بازداشت شروین حاجی‌پور، موجی از انتقاد‌ها و واکنش‌ها را به همراه داشت. حامد صفایی کارگردان هنری برنامه «عصر جدید» در واکنش به انتشار «برای» توسط شروین و بازداشت وی در صفحه اینستاگرامی خود نوشت: «شروین حاجی‌پور شرکت کننده برنامه عصر جدید بود؛ یادم هست صداوسیما نگران بود که شروین در آینده دردسرساز شود.»

محمد اصفهانی نیز در واکنش به بازداشت این خواننده نوشت: «از خبر دستگیری شروین عزیز که دوست و هنرجویم در مسابقه عصر جدید بود بسیار متاثر و غمگین شدم. شروین جوانی فوق‌العاده با استعداد و معصوم و خجالتی و بااحساس بود… این هنرمندان، شریک و مونس تنهایی‌ها و خلوت مخاطبان خود هستند و با احساس خدادادی، تلطیف‌کننده بن‌بست‌ها و تنگنا‌های روحی دوستداران‌شان… بیش از این گناهی نباید بر آن‌ها نوشت. ما همه فرزندان ایرانیم و شرح صدر و خلق و منش عظیم، ایجاب می‌کند هوای همدیگر را داشته باشیم.»

هیات مدیره خانه موسیقی ایران هم در جلسه ۱۰ مهر خود، ضمن ابراز تاسف از وقایع اخیر، به دستگیری شروین حاجی‌پور خواننده جوان اهل ساری اعتراض کردند و از دستگاه قضایی خواستند هرچه سریع‌تر نسبت به آزادی او اقدام کنند. خانه موسیقی تاکید کرد که مسئولان عالی‌رتبه کشور باید نسبت به احترام گذاشتن به حق اعتراض مردم، توجه داشته باشد.

اما به غیر از چهره‌های ایرانی، خواننده‌های کشور‌های دیگر نیز به بازداشت شروین واکنش نشان دادند. «راجرز واتر» و «مراد بوز» از کسانی بودند که در واکنش به بازداشت این خواننده انتقاد کردند.

جایزه گرمی به ترانه «برای..» شروین حاجی‌پور

ماجرای «برای..» شروین به همین جا ختم نشد. چند ماه پیش «گرمی» به‌عنوان معتبرترین جوایز موسیقی در جهان اعلام کرد که قرار است در سال ۲۰۲۳ از یک جایزه ویژه به‌عنوان آهنگ برای تغییر اجتماعی رونمایی کنند. قرار بود جایزه گرمی برای تغییر اجتماعی یک روز قبل از مراسم رسمی به برنده آن اهدا شود، اما طی تصمیمی این قرار تغییر کرد و بنا شد برنده این جایزه در همان مراسم اصلی اعلام شود.

جیل بایدن همسر رئیس جمهور آمریکا، در این مراسم با تقدیر از ترانه «برای» و با یادآوری مرگ مهسا امینی و جنبش زن زندگی آزادی، شروین حاجی‌پور را برنده این جایزه اعلام کرد. خانم بایدن در این مراسم گفت: «یک کمیته ویژه با بررسی بیشتر از ۱۳۰ هزار رای ارسال شده، ترانه برای را برنده دریافت جایزه تاثیرگذاری درتغییرات اجتماعی انتخاب کرده است. شروین را بازداشت کردند، ولی این ترانه با موضوع قدرتمندش «زن زندگی آزادی» در سراسر جهان منعکس شد. شروین تبریک می‌گویم و از ترانه‌ات متشکریم.» شروین در واکنش به برنده شدنش در جوایز گرمی با انتشار پستی در صفحه اینستاگرامی‌اش نوشت: «ما بردیم.»

اگرچه شروین حاجی‌پور با ساخت و اجرای «برای» شهرت جهانی یافت، اما توجه او به مسائل اجتماعی و سیاسی روز ایران در کارهایش، بسیار پیشتر از این ترانه آغاز شده است. ترانه «نترس» او که درباره قتل ناموسی رومینا اشرفی، ترانه «بهار اومد» درباره آرزوی او برای آزادی و رفاه عمومی و «بعد ما» از کار‌هایی است که او در واکنش به دغدغه‌ها و مسائل روز مردم ایران است، ساخته است.