تراژدی سیاسی حاکمیت سرمایهداری
سامان
تراژدی سیاسی حاکمیت سرمایهداری
نوشته: هری مگداف و پاول سوئيزی برگردان :سامان
عناوین: دموکراسی: مارکسیسم: جنبشها مکان: آمریکا: ایالات متحده
انگلس در پایان عمرخود نوشت: «این از خصوصیات عجیب و غریب بورژوازی است، که آن را از سایر تمامی طبقات حاکم متمایز میسازد، این که نقطه عطفی در توسعه آن وجود دارد که پس از هر افزایشی در ابزار قدرتش، یعنی در وهله اول هر افزایشی در سرمایه آن، تنها موجب ناتوانی بیش از بیش آن در حکمرانی به لحاظ سیاسی میشود». اعتبار این بیانیه در صد سال پیش هرچه ممکن است باشد (انگلس در سال ۱۸۹۵ میلادی درگذشت) هیچ تردیدی نمیتوان داشت که با دقت عجیبی در مورد جهان اواخر قرن بیستم صدق میکند.
جامعه از بخشهایی تشکیل شده که با هم کار میکنند، گاهی با موفقیت بیشتر و گاهی کمتر، برای تولید معیشت و باز تولید خود. بینش اصلی مارکسیسم آن است که در آن دوره از تاریخ بشر که ثبت شده (حدود چهار هزاره) بخشهای تعیین کننده طبقات بودهاند، یکی چیره و استثمارگر، و دیگری تحت سلطه و مولد. در بیشتر این دوره هر دو بخش ضروری بودهاند: مغزها در بالا، بازوها در پایین. آنها همچنین به طور مداوم بر سر تقسیم محصول مشترک خود در تعارض و درگیری بودهاند. دیدگاه مارکسیسم آن بوده است که با ارتقاء دانش انسان و رشد بهرهوری نیروی کار انسانی، ضرورت برای این جدایی و انشعاب از بین میرود. مغزها و بازوان قوی در طبقه مولد به مراتب بیشتر با هم کنار میآیند. از کشمکش پر سر تقسیم محصول مشترک، تعارض بین طبقات به طور فزایندهای نگران آن است که چه چیزی تولید میشود و چرا به پایان میرسد. اتخاذ این تصمیمات قطعا همان چیزی است که انگلس هنگام صحبت از «حکمرانی به لحاظ سیاسی» در ذهن داشت.
حکومت سیاسی موفق در جامعه طبقاتی از تضمین شدن به دور است. این شامل بخشی از طبقه حاکم که نه فقط حفاظت موثر از قدرت خود، بلکه همچنین درک طرح سیستم به مثابه کل و اقدام برای مشاهده آن که اجزای اساسی در وضعیت کاری مناسب نگهداری شده و قادر به انجام وظایف مربوطه خود هستند میباشد. اگر طبقه حاکم انحصار قدرت را به دست آورد و از آن منحصرا به نفع خود استفاده کند، نتیجه آن فاجعه حتمی خواهد بود. سوابق تاریخی مملو ار چنین فجایعی است. بنابر این، آنچه برای حکومت سیاسی موفق لازم است، یا خَرد و خویشتنداری است یا فشار متقابل از سوی یک طبقه یا اتحاد طبقات غیر حاکم اما قدرتمند است. هر چه که ممکن است در مورد زمانهای گذشته درست بوده باشد، کاملا روشن است که هیچ طبقه حاکم سرمایهدار مدرن هرگز از خَرد یا خویشتنداری برخوردار نبوده است، که از آن نتیجه شود چنین موفقیتهایی ممکن است در مسیر حکومت سیاسی بدست آمده و نتیجه فشار متقابل موثر سایر طبقات باشند
ما معتقدیم، میتوان مثالهای بسیاری، در حمایت از این نتیجهگیری ذکر کرد. یکی از بهترین و احتمالا مشهورترین آنها داستانی است که توسط مارکس در جلد ۱ سرمایه بیان شده که چگونه دولتهای بورژوایی در انگلستان، در تمام مسیر با اعتراض و فریاد، سرانجام طی یک قرن مبارزه طولانی برای پذیرش ضرورت یک رژیم جامع قانون کار (ممنوعیت کار کودکان، شرایط کار، طول روز کاری، وغیره) کوتاه آمدند. در واقع داستانهای مشابهی میتوانند وجود داشته باشند، که پیرامون بیشتر کشورهای توسعه یافته سرمایهداری از جمله ایالات متحده نقل شدهاند، در مورد کشورهای سرمایهداری در حال توسعه جهان، متاسفانه باید گفت، اکثر آنها، در مسیر حاکمیت سیاسی موفق اندک یا هیچ چیز ندارند که به آن ببالند.
ممکن است بپرسید، همه اینها چه ربطی به نقل قول اولیه ما از انگلس دارد؟ به خاطر میآورید که ادعای وی آن بود که نقطهای در توسعه قدرت سرمایهداری وجود دارد که بعد از آن ظرفیتش برای حاکمیت سیاسی کاهش مییابد. ادعای ما آن است که تاریخ ثابت نموده که او کاملا حق داشت.
دو دهه گذشته شاهد افزایش بیسابقهای در میزان و قدرت سرمایه در مقیاس جهانی بوده است. عقل سلیم به ما میگوید که سرمایه هرگز در موقعیت بهتری برای حکمرانی از لحاظ سیاسی نبوده است، یعنیکارهایی انجام دهد که ضرورت انجام آن برای جامعه به طور معقول و موثر و با حداقل تعارض و آشفتگی مخرب عمل کند. البته، هیچ اتفاقی از این دست نیبفتاده است. در عوض، سرمایه منحصرا از قدرتش به نفع خوداستفاده کرده است، و با این کار جهان را در مسیر فاجعهای قرار داده است که تاریخ میبایست به ما میآموخت تا انتظار آن را داشتهباشیم.
ما باید از این تجربه چه چیزی بیاموزیم؟ ابتدا و دردرجه نخست، آن که با نزدیک شدن به هزاره دوم و قرن بیستم، سرمایه کاملا ظرفیت خود برای حاکمیت سیاسی را از دست داده است. اکنون بیش از همیشه آنچه که مورد نیاز است عبارت از مبارزه سازمان یافته و ستیزه جویانه برای کنترل و معکوس کردن هجوم سرمایه به قدرت کسب درآمد و استانداردهای زندگی کارگران و طبقات ستمدیده جهان و در محیط طبیعی است که پایه و اساس ضروری زندگی متمدنانه بر روی سیارهای است که در معرض خطر میباشد. و مطمئنا درس آخر آن است که موفقیت در این مبارزه سرانجام باید منجر به سرنگونی قطعی حاکمیت سرمایه شود.
ماخذ:
مانتلی ریویو ۲۰۲۳، جلد ۷۵، شماره ۰۱ (۱ ماه می ۲۰۲۳)
https://monthlyreview.org/2023/05/01/the-political-tragedy-of-capitalist-rule/
سامان
تابستان ۲۰۲۳- هلند
آقا/خانم ق.ظ ضمن تشکر از دقت شما برای ساده کردن مطلب خوانش زیر را با توجه به متن حاضر لاتین در لینک ارجاع شده در پایان چنین بیان میکنم:
یک حاکمیت سیاسی موفق (یعنی ماندگار و در تعامل مطلوب باطبقات پایین جامعه)قابل ضمانت و اطمینان نیست. این موضوع مربوط و شامل بخشی از طبقه حاکم است که نه فقط به فکر حفاظت فعال از قدرت و منافع هود می باشد، بلکه خمچنین قادر به فهم طراحی سیستم همچون یک مجموعه کلی بوده و برای بازبینی و کنترل اجزای مهم و اساسی آن اقدام نماید که آیا در وضعیت خوبی نگهداری میشوند و وظایف خود را بخوبی انجام میدهند یانه. هرگاه طبقه حاکم قدرت رابه انحصار در آورده و از آن فقط به نفع خود استفاده کند، نتیجه آن فاجعهای حتمی خواهد بود. سوابق تاریحی مشحون از چنین فجاعی است.لذا آن چه برای یک حاکمیت سیاسی موفق صروری است یا باید از عقل و بردباری پیروی کند یا فشار متقابل طبقات غیر حاکم اما قدرتمند را بپذیرد سر عقل بیاید.تاریخ نشان میدهد که هیچ سرمایهدار حاکم هرگز معقول و بردبار نبوده است که از آن برداشت نماییم که این امر در مسیر اهداف حاکمیت سیاسی (بنا به تجربه)حاصل گردیدهو ناشی از قشار متقابل و موثر سایر طبقات (طبقات غیر حاکم) باشد. یعنی باید این این مشکل را در ذات سرمایه جستجو کرد.
” حکومت سیاسی موفق در جامعه طبقاتی از تضمین شدن به دوراست. این شامل بخشی از طبقه حاکم که…..” تا آخر پاراگراف نامفهوم است.جناب سامان آن را برای ما معنی کنید. ترجمه از این نمونه های نامفهوم زیاد دارد.