https://roshangari.info

.

http://roshangari.info/
روشنگری.روز جمعه دوم فوریه پانل بین دولتی سازمان ملل برای بررسی تغییرات آب و هوا(IPCC) گزارش تکان دهنده خود را منتشر کرد: گرم شدن زمین، نه یک تغییر جوی طبیعی، بلکه ساخت دست انسان است و شاید دیگر نتوان کاری برای جلوگیری از آن کرد. گزارش همچنین پیش بینی میکند اقیانوس ها احتمالا تا دو قرن آینده عواقب خرابکاری قرن قبلی را به نمایش خواهند گذاشت.

۲۰۰۰ دانشمند طی ۶ سال در مورد تغییرات جوی تحقیق کرده و ارزیابی که پانل ارائه داده است، محصول آخرین و پیشرفته ترین پژوهش ها در این زمینه است. آنطور که خبرگزاری ها از یک هفته پیش از انتشار گزارش خبر میدادند، دانشمندان دست اندرکار تهیه گزارش، درجه صحت پیش بینی خود را فوق العاده بالا میدانند، یعنی نزدیک به درجه صحت ارزیابی های اغلب رشته های علوم. اما تحت فشار دولت ها مجبور شده اند، در گزارش درجه صحت پائین تری ارائه بدهند.

آنچه شاید به اندازه خود گزارش تکان دهنده باشد، اخبار مربوط به تلاش فوق العاده ای است که برای جلوگیری از انتشار نظر واقعی دانشمندان به کار رفته است. موسسه آمریکن اینترپرایز همان موسسه ای که پشت جنگ عراق بود و اکنون تلاش میکند جنگ را به ایران بکشد، در واکنش به گزارش پانل اعلام کرد به دانشمندان و اقتصاددانانی که بتوانند مقالاتی بنویسند که گزارش پانل را نفی کند، ۱۰۰۰۰ دلار می پردازد.

با وجود این مساله جنگ خیر و شر نیست. همه کسانی که باور کرده اند جنگ های ویرانگری که مردم عصر ما را گرفتار کرده است، چیزی شبیه داستان قهرمان های خوب و بد قصه هاست، باید به ماجرای هولناکی که حول تخریب محیط زیست میگذرد نگاه کنند. در این جا زور، رشوه، سانسور، خود فریبی، دیگرفریبی و هروسیله دیگری به کار برده میشود تا تخریب و ویرانگری ادامه یابد. اما هدف حمله آدم های معینی نیستند. زمین و تمام ساکنان و موجودات روی آن، نسل های امروز و آینده و حتی خود شلیک کنندگانند. این نه قصد از پای در آوردن طرف مقابل، بلکه تلاش برای حفظ سود است که آتش جنگ بی رحمانه با زمین را زنده نگه میدارد. مسلماآدم های خوب و بد در هر دو طرف بحث محیط زیست وجود دارند، اما وقتی پای سود، حفظ سود، افزایش سود در میان باشد، طرفداران سود وحشت زده از سیاست هایی که اساس منافع آن ها را بر هم میریزد، آگاهانه یا ناآگاهانه در مقابل خطرات شانه بالا می اندازند و تمایل دارند حرف کسانی را باور کنند که خطر را بکلی انکار میکنند.

از چند هفته قبل از گزارش اخیر پانل محیط زیست سازمان ملل خبر میدادند که تهیه کنندگان گزارش به شدت زیر فشار قرار دارند. لابی های شرکت ها و دولت ها حداکثر تلاش را برای آب ریختن در گزارش به عمل آوردند. دانشمندانی که در تهیه گزارش پانل نقش داشتند، درستی ارزیابی مندرج در گزارش را حدود ۹۹ درصد میدانند ولی تحت فشار این لابی ها و بویژه دولت چین درجه صحت را ۹۰ درصد ذکر کرده اند که باز رقم بسیار بالایی است . رسانه های بزرگ انحصاری از همین هم سوء استفاده کردند و در تیتر خبری خود با تاکید بر این که نتایج گزارش ,احتمالی, است، سعی کردند القاء کنند هشدارهای آن خیلی هم جدی و حتمی نیست. زبان متن اصلی گزارش نیز با زبانی که رسانه ها برای توضیح آن به کار گرفته اند بسیار متفاوت و به نحوی است که خطر را کم جلوه دهد. این در حالی است که یکی از اعضای هیات رئیسه پانل به خبرگزاری مستقل آمریکایی «دموکراسی ناو» سخنانی به این مضمون گفت:من فقط میخواهم توجه شما را به زبان گزارش جلب کنم که هشدار دهنده است و ما را به رویدادهایی توجه میدهد که در طول صدها هزار سال عمرزمین بی سابقه بوده است.

پانل بین حکومت محیط زیست (IPCC) در سال ۱۹۸۸ توسط سازمان ملل و سازمان هواشناسی جهانی گشایش یافت و این چهارمین گزارشی است که ارائه داده است.اولین جلد گزارش روز جمعه منتشر شد و دو جلد دیگر طی سال انتشار خواهد یافت. گزارش پانل دیگر جای هیچگونه تردیدی باقی نمی گذارد که ما با یک واقعیت روبرو هستیم، نه آنطور که لابی های شرکت های انحصاری و سیاستمداران حامی آن ها میگویند، اخبار مجازی و توهم.

گزارش منتشر شده بر پایه علوم فیزیک و داده های تجربی موجود نتیجه گرفته است که هم افزایش زمین و هم گرم شدن هوا در ۶۵۰۰۰۰ سال اخیر بی سابقه بوده است و این دو با هم پیوند دارند و یکی دیگری را تشدید میکند.
گزارش همچنین اثبات کرده سوخت های کربنی مسوول اصلی افزایش گاز کربنیک جو هستند که خود به پدیده گلخانه ای می انجامد.

گزارش خاطرنشان کرده که ۱۱ سال از ۱۲ سال گرم ترین سال های زمین از ۱۸۵۰ تاکنون، طی ۱۲ سال اخیر یعنی بعد از ۱۹۹۵ بوده است. گزارش پیش بینی میکند که گرمای زمین طی قرن جاری ۳ درجه سانتی گراد بالا برود که نتایج مصیبت بار و نابود کننده ای برای بشر به بار خواهد آورد.

گزارش هشدار میدهدکه هر اقدامی هم که از هم اکنون برای کاهش میزان گاز کربنیک زمین انجام دهیم، باز هم سطح آب دریاها طی قرن حاضر و قرن بعد بالا خواهد آمد. این به علت خواص درونی سیستم زیست محیطی است. اقیانوس ها بنا بر قاعده ۱۰۰۰ بار بیشتر از اتمسفر اطراف گرما را در خود نگه میدارند و بعد به آرامی نسبت به تغییرات اطراف واکنش نشان میدهند.

گزارش میگوید اگر میخواهیم از فاجعه های بزرگی که بالا آمدن سطح دریاها بوجود می آورد جلوگیری کنیم باید ذوب شدن لایه های یخ در گرین لند و مناطق قطبی را کاهش دهیم.
اگر لایه های یخ در یکی یا هردوی آن ها ذوب شود، سطح دریا به نحو فاجعه انگیزی بالا خواهد رفت و شهرهای بزرگ جهان و نیز سرزمین های کم ارتفاع و پرجمعیتی مثل بنگلادش زیر آب خواهد رفت.

بسیاری از دانشمندان معتقدند ما فقط ۱۰ سال برای جلوگیری ازوقوع فجایعی با این ابعاد وقت داریم.

به جز مورد توفان کاترینا که برخورد فاجعه بار با آن یک استثنا در کشورهای پیشرفته بود، در اغلب موارد قربانی سیل ها و توفان ها و خشکسالی ها که بسیاری از دانشمندان، گرم شدن زمین را در افزایش تواتر آنها قطعی میدانند، مردمانی هستند که خود کمترین مصرف کننده های جهانند و وقتی هم با آسیب های ناشی از مصرف دیگران روبرو میشوند، دادرسی ندارند به جز تن های برهنه خود.

آیا گربه عابد شده است؟
رئیس جمهور آمریکا، سرانجام بعد از سالها انکار ارتباط گرم شدن زمین با سوخت های کربنی، پذیرفت که خطر گرم شدن زمین واقعی است و قول داد در این مورد سیاست هایی در پیش بگیرد. آیا گربه ما در نتیجه احساس خطر جمعی واقعا عابد و زاهد شده است و بعد از پاره کردن قرار داد کیوتو و تلاش های بی وقفه برای تخریب توافق دیگر دولت ها، از کارهای خود پشیمان شده است؟

جرج مونبیوت تحلیل گر فهیم انگلیسی و فعال اجتماعی و محیط زیست در مقاله ای هشدار داد که گول این وعده ها را نخوریم. توضیحات مونبیوت نشان میدهد عابد شدن این گربه هم مثل عابد و زاهد شدن گربه عبید زاکانی ماست: یعنی او فقط قصد فریب مردم را ندارد، بلکه به طرح هایی فکر میکند که از سیاست های جدی علیه گرم شدن زمین جلوگیری کند.

مونبیوت در این زمینه به یک سلسله پیشنهادها اشاره میکند که از طرف آمریکا برای برای جلوگیری از گرم شدن زمین ارائه داده شده است. از جمله:

یک موسسه آمریکایی به نامLawrence Livermore Laboratory در کالیفرنیا که در رابطه با سلاح های هسته ای کار میکند، پیشنهاد داده است هرسال یک میلیون تن بالون آلومینویمی محتوی هیدرژن به هوا ترزیق شود. این طرح یک عیب دارد: از بین رفتن لایه ازن.

یک موسسه دیگر آمریکایی یعنی National Centre for Atmospheric Research, در کلرادو پیشنهاد داده است میلیون ها تن آب دریاها به صورت اسپری به فضا فرستاده شود. این طرح هم یک عیب ,کوچک, دارد: علاوه بر این که ذرات شور آب ابرهای کدر کننده ایجاد میکنند، بعد به سیلاب تبدیل شده و کشورها را در خود غرق میکنند.

یک پیشنهاد دیگر ترریق ذرات سولفات به جو است. اما این اگر خطرات بالا را ندارد، ولی سیستم بارندگی طبیعی را به هم می ریزد.

پیشنهاد دیگر گذاشتن آینه ها ی بزرگ برای جلوگیری از نور خورشید است که به لحاظ تکنولوژیک یک قرن با آن فاصله داریم. تازه این هم خطر به هم ریختن سیستم جاری و دوره های طبیعی زمین را در بر دارد.

چنانکه می بینیم همه این پیشنهادها که خود خطر بالابردن غلظت اسیدی دریاها و تخریب سیکل تولید غذا در طبیعت را در بر دارند فقط برای این است که تولید گاز کربنیک ادامه یابد و سم همچنان به محیط زمین تزریق شود، اما ادعا میشود که همزمان به فکر پادزهری هم هستیم که در حالیکه تکنولوژی رسیدن به آن ها نامعلوم و عوارض جانبی آن نامعلوم تر است ولی ممکن است باعث شود بتوانیم گرمای زمین را کم کنیم. اگر یک پزشک در رابطه با بدن انسان این کار را بکند، حتما او را به دستگاه قضایی تحویل میدهند.

تازه هرکدام از پیشنهادهای ارائه شده که کم کردن مصرف را حذف میکند، خود خوراک دیگری برای سود اندوزی شرکت های غول پیکر وافزایش مصرف فراهم می اورد. حتی در مورد سوخت گیاهی به جای سوخت فسیلی که مقبولیت نسبی یافته، توضیحات مونبیوت جالب توجه است. مونبیوت می نویسد بنا بر گزارش بانک ساراسین تا زمانی که بشر بتواند نسل جدیدی از سوخت های گیاهی مثلا از چوب را تولید کند، با توجه به محدودیت هایی که عوامل زیست محیطی و اجتماعی برای استفاده از سوخت طبیعی ایجاد میکند، کمتر از ۵ درصد سوخت کربنی و دیزلی را در اتحادیه اروپا و آمریکا میتوان جایگزین کرد.”

مونبیوت می نویسد کشورهای ثروتمند تاکنون تنها حدود یک درصد از حمل و نقل خود را با سوخت طبیعی عوض کرده اند، اما در همین حد هم سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل گزارش داده است کشت گیاهان برای این که به دهان اتوموبیل ها غذا بریزد، غذا را از دهان مردم فقیر کشورهای جنوب گرفته است. این کار بهای مواد غذایی را در جهان بالا برده و نتایج نامطلوبی برای مردم کشورهای فقیر به جای گذاشته است.

حافظه کوتاه گردانندگان بی بی سی
علاوه بر این گونه سیاست ها و تلاش ها، تبلیغات گسترده ای نیز علیه گزارشات دانشمندان شروع شده است. در این مورد نمونه ای که مونبیوت نام می برد حایز توجه است. مونبیوت میگوید شرکتی به نام Wag TV در حال تهیه یک برنامه مستند ۹۰ دقیقه ای برای کانال ۴ بی بی سی است. این کانالی است که بحث های آن عمیق تر از کانال های عادی بی بی سی است. در این برنامه که عنوان آن کلاهبرداری بزرک در رابطه با گرم شدن زمین The Great Global Warming Swindle است گفته میشود گرم شدن زمین یک
«دروغ و بزرگ ترین کلاهبرداری دوران مدرن است. حقیقت این است که گرم شدن زمین یک تجارت مولتی میلیاردری در سطح جهانی است که فناتیک های ضد صنعت محیط زیستی ابداع کرده اند و دانشمندان با داستان های ترس آور آن را حمایت میکنند تا بتوانند منابع مالی به دست آورند وسیاستمداران و رسانه ها به آن رنگ و لعاب میدهند.»

برنامه مزبور القاء میکند که در حقیقت هیچ رابطه اثبات شده ای بین گرم شدن هوا و افزایس گاز کربنیک وجود ندارد. علت گرم شدن زمین در خود فعالیت سیستم خورشیدی است. مونبیوت شرح میدهد که برای تاثیر گذاری بر بینندگان تهیه کننده از داستان های دایی جان ناپلئونی مشابه با آنچه که در مورد حمله به برجهای دوقلو ساخته اند استفاده کرده است از جمله این که گویا یک بار در یکی از تحقیقات اشتباهی فنی باعث شد نتایج آماری بطور غیر معقولی بزرگ نشان داده شود. بقیه ماجرا تلاش بی وقفه است برای مخفی کردن واقعیت این اشتباه و به خورد مردم دادن نتایج غلط آن پژوهش و اشتباه فنی تاریخی اش!

جالب این است که کارگردان این برنامه شخصی است به نام مارتین دورکین که در سال ۱۹۹۷ برنامه ای در همین کانال ۴ بی بی سی داشت به نام علیه طبیعت Against Nature. آن برنامه هم «مستند» و با تکیه بر مصاحبه با اشخاص تهیه شده بود. اما به زودی معلوم شد که در مصاحبه ها و فاکت ها دستکاری میکند و در مجموع اساس برنامه بر شارلاتان بازی و شیادی است بطوریکه بسیاری از مصاحبه شوندگان شکایت کردند و موسسه نظارت بر سلامت کار تلویزیون در انگلستان شیوه کار در این برنامه را افشا و محکوم میکند و بی بی سی مجبور میشود از بینندگان به خاطر پخش این برنامه پوزش بخواهد.
جرج مونبیوت حیران است از حافظه کوتاه گردانندگان بی بی سی!

چه عاملی باعث میشود که قدرت ها ی مالی و سیاسی چنین مقاومتی در برابر یک واقعیت علمی بکنند که نشان میدهد حیات بشر ونسل های امروز و آتی و آن کشتی که خودشان و نسل های آتی شان برآن سوارند در معرض مخاطره قرار دارد؟
جواب زیاد دشوار نیست:سود پرستان ناگزیرند خیلی دور از دور و بر خود را نگاه نکنند، وگرنه به جای فردا، همین امروز موجودیت شان در خطر می افتد.

دفاع واقعی از محیط زیست مستلزم تغییرات رادیکال در سیاست های حاکم بر نظام جهانی و تغییر مدل مصرف است. حتی قدم های کوچک مثلا در قرارداد کیوتو سودهای عظیمی را در خطر قرار میدهد.
شرکت هایی که در پاسخ دعوت موسسه آمریکن اینترایز فورا دست به کار میشوند و به استخدام دانشمندانی برمیخزندکه برنامه آقای دورکین را پر بار کند کم نیستند. امسال شرکت غول پیکر نفتی اکسون موبیل ۳۹٫۵ میلیارد دلار سود گزارش داده است. این همان شرکتی است که در مسابقه امسال بدترین لابی اتحادیه اروپا، مقام نخست را کسب کرد*.

برای به دست آوردن این گونه رقم ها همه چیز می ارزد:تخریب محیط زیست و زخمی کردن مادر زمین باشد یا به قول خانم ها آلبرایت و رایس کشتن نیم میلیون کودک در تحریم عراق و یارها کردن بمب های خوشه ای بر سر مردم در محله های مسکونی و مزارع جنوب لبنان.

زهره سحرخیز

منابع، ایندیپندنت، گاردین، دموکراسی ناو
*در مورد بدترین لابی مراجعه کنید به:

http://roshangari.info/?p=52024