فلاحت پیشه: خیانت بزرگتر روسها را زمانی خواهیم دید که مجبور به تنش زدایی با ناتو شود / ظریف: ضد روس و ضد امریکا بودن برای ایران خطرناک است/ مطهرنیا: روسیه میخواهد با قربانی کردن ایران از انزوا خارج شود
فلاحت پیشه: خیانت بزرگتر روسها را زمانی خواهیم دید که دیکتاتور مجبور به تنش زدایی با ناتو شود
به گزارش سایت دیده بان ایران؛ حشمت الله فلاحت پیشه نماینده ادوار مجلس و استاد دانشگاه نوشت:
حمایت روسیه از “دروغ شارجه”ادامه بازی پوتین و لاوروف با منافع ملی ایران است. خیانت بزرگتر روسها را زمانی خواهیم دید که دیکتاتور مجبور به تنش زدایی با ناتو شود.
************************
به گزارش سایت دیده بان ایران؛ محمدجواد ظریف، وزیر خارجه سابق ایران در مراسمی که عصر روز چهارشنبه با همت انجمن علوم سیاسی ایران و در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد، به سخنرانی پرداخت.
ظریف با اشاره به اینکه ریشه بسیاری از مشکلات نه تنها در ایران بلکه در دنیا، مشکل ادراکی است، گفت:« به عنوان مثال برای آمریکاییها بعد از فروپاشی شوروی و در واقع شکست بلوک شرق، یک ادراک غلط شکل گرفت که آنها در جنگ پیروز شدهاند؛ در حالی که در واقعیت شوروی در جنگ سرد شکست خورده بود.»به گفته وزیر خارجه سابق ایران، آمریکاییها در آن زمان احساس کردند که یک جهان تک قطبی ایجاد شده و لذا خواستند که این جهان تکقطبی را تداوم ببخشند. طبیعی بود که نگران برآمدن قطبهای جدید قدرت بودند.وی افزود:« نگرانی از برآمدن چین یک نگرانی اساسی در ایالات متحده در دهه 90 میلادی بود و به همین دلیل تلاش کردند با استفاده مزیت قطعی آمریکا در حوزه نظامی و تسلیحاتی این وضعیت جهان به تصور خودشان تکقطبی را پایدار کنند.»
ظریف با بیان اینکه برخی از لحظه تکقطبی بین سالهای 1990 تا 2008 میلادی سخن میگویند، تاکید کرد:« من زمان را کوتاهتر میکنم و به عقیده من از 1990 تا 2004 لحظه توهم تکقطبی است.»
دیپلمات پیشین کشورمان ادامه داد که این توهم آمریکا برای جهان بسیار هزینه داشت و طی آن جنگهای بیپایان آمریکا شروع شد. وی افزود:«بوش پدر در مجمع عمومی ملل متحد اعلام کرد که ما وارد یک نظم نوین جهانی شدیم؛ بوش پسر نیز پس از فتح عراق بر عرشه کشتی ایستاد و گفت ماموریت به پایان رسید. » ظریف تشریح کرد که ماموریت آمریکا در آن مقطع برقراری سلطه آمریکا برای قرن جدید بود.
وی ادامه داد:« در سال 2004 با گزارش بیکر-همیلتون این ماموریت آمریکا با شکست مواجه شد. این دو نفر گروهی را تشکیل دادند که چرا ما در افغانستان و عراق به اهداف خود نرسیدیم. لذا از سال 2004 تا امروز نه تنها آمریکا دیگر وارد درگیری نظامی شد بلکه از درگیری نظامی فرار میکند. بعد از آن باراک اوباما در زمان جنگ داخلی سوریه گفت من این خط قرمز را میکشم که اگر سوریه از سلاح شیمیایی استفاده کند ما به این کشور حمله میکنیم اما وقتی به ادعای آنها سوریه از سلاح شیمیایی استفاده کرد نه تنها حمله نکردند بلکه خود رئیسجمهور وقت به مجلس رفت تا مجلس این طرح را رد کند.»
ظریف در بخش دیگری از صحبتهایش به این موضوع اشاره کرد که آمریکا از سال 2004 به بعد از حوزه امنیت وارد حوزه امنیتی سازی شد. به گفته او، امروز وضعیت اوکراین نتیجه بازی موفق امنیتیسازی آمریکا است. البته این از جنایات روسیه در اوکراین کم نمیکند؛ درواقع اوکراین قربانی شد تا آمریکا بتواند روسیه را گرفتار اجماع امنیتی جهانی کند.دیپلمات پیشین کشورمان بازی اسرائیل با ایران را بخش دیگری از پروژه امنیتی سازی خواند.
ظریف در واکاوی اینکه چرا اسرائیل با برجام مخالفت کرد، ادامه داد:« هدف اصلی برجام شکست آن فضای امنیتی شده و اجماع امنیتی علیه ایران بود. لذا آمریکا نیز به همراه اسرائیل این کنش امنیتیسازی را از سال 2004 به کنش اصلی خود تبدیل کرد.» وی معتقد است که امروز در سیاست بینالملل جنگ کارآمدی خود را از دست داده است و آمریکا از سال 2004 به این موضوع پی برد و بازی امنیتی سازی را راه انداخت.
وزیر خارجه سابق ایران در ادامه با بیان اینکه اگر سیستم تکقطبی در دهه اول جدید از بین رفته چه سیستمی قرار است جایگزین آن شود، گفت:« الان در دوران گذار هستیم و در این دوران، تصمیمگیری سخت است. این در حالی است که اکنون بسیاری همچنان ذهنیت جنگ سرد را دارند و تصمیمگیریها در قالب جنگ سرد است. یعنی ما از روسیه توقعی داریم که فقط روسیه جنگ سرد یعنی شوروی چنین توقعی را برآورده میکرد.اشتباهات محاسباتی ما در قالب ادراک ما از جنگ سرد است. »
ظریف تاکید کرد که امروز روسیه در هیچ حوزهای توان رقابت ندارد جز آنچه که آن را توازن راهبردی میخواند و هدفش آن است که مانند آمریکا دنیا را چندین بار نابود کند.او افزود که رفتن روسیه به سمت اوکراین، فریادی بود برای آنکه با این کشور مذاکره کنند.
دیپلمات پیشین کشورمان گفت در دوران انتقالی، کشورها حوزه رقابتی خود را تعیین میکنند و کسانی پیشرفت میکنند که این حوزه را به درستی تعریف کرده باشند. به عنوان مثال چین حوزههای رقابتیاش را در تجارت، صنعت و نوآوری تعریف کرده و این مراحل را به صورت پلکانی جلو آمد.
ائتلافهای موقت
محمدجواد ظریف در بخش دیگری از این سخنرانی گفت امروز اتحاد دائمی بین کشورها وجود ندارد بلکه ائتلافهای موقت شکل میگیرد.
وی افزود:« اگر کشوری دنبال اتحاد دائمی باشد؛ در چاله میافتد. چرا چین به روسیه اسلحه نمیدهد چون اتحادی بین آنها وجود ندارد و پکن هم از این وضعیت ادراک درست دارد.»به گفته وزیر خارجه پیشین، ایران ادراک اشتباهی از وضعیت روابطش با روسیه دارد و فکر میکند که روسیه میتواند متحد ما باشد. وقتی روسیه قطعنامه 1696 را وتو نکرد بسیاری تعجب کردند با وجودیکه برای من محرز بود که روسیه این قطعنامه را وتو نمیکند.
ظریف با اشاره به اینکه من ضدروس نیستم و در دوران وزارتم 28 سفر به روسیه داشتم، تاکید کرد:« برای ایران ضدروس و ضدآمریکا بودن خطرناک است. زیرا باید منافع ملیمان را اولویت قرار دهیم و سپس مخالفت با سلطه آمریکا را مدنظر قرار دهیم.»
این دیپلمات باسابقه کشورمان همچنین گفت که امروز نباید منتظر ظهور قطبهای جدید باشیم، بلکه هر قدرت بزرگ و موثری میتواند در بخشی خاص ظهور و بروز داشته باشد.
وی افزود:« کشورهای دیگر نیز بر حسب منافعشان با این قطبها، وارد ائتلافهای موقت میشوند. لذا ما به سمت یک دنیای شبکهای میرویم و در این شرایط باید مشکل ادراکی ما در ایران رفع شود.»
ظریف به بحث جهان پساغربی نیز اشاره کرد و گفت:« پساغربی به این مفهوم است که برای اولین بار در تاریخ مدرن نه همه اتفاقات مهم بینالمللی در غرب میافتد و نه غرب برای همه اتفاقات مهم بینالمللی تصمیم میگیرد.»
همچنین وزیر خارجه پیشین ایران با بیان اینکه دعوای هستهای ایران از ابتدا تا به امروز دعوای گفتمانی بوده است، توضیح داد:« برجام گرفتار گفتمانهای متفاوت ایران و آمریکا شد و در این دو کشور، دو گفتمان که مخالف گفتمان غالب بودند میخواستند برجام را پیش ببرند؛ گفتمان مذاکره در ایران در برابر گفتمان مقاومت یا همان رد مذاکره و گفتمان تحمیل در آمریکا در برابر گفتمان سازش و رسیدن به تفاهم. لذا نه تهران و نه واشنگتن نتوانستند با این گفتمانهای غالب مقابله کنند.»
ظریف در پایان گفت:« امروز باید با چین محکمترین روابط را داشته باشیم همچنانکه 180 کشور دیگر دنیا این روابط را دارند. اما باید بدانیم که امروز نه تنها چین بلکه هیچ کشور دیگری ابزار کافی برای ابرقدرت شدن و هژمون شدن جهانی و منطقهای را ندارد که این خاصیت دوران پساقطبی است.»وی افزود:« اشتباه محاسباتی در دوران گذار باعث نابودی میشود.»
************************
مطهرنیا: روسیه میخواهد با قربانی کردن ایران از انزوا خارج شود
ماهان نوروزپور: روز دوشنبه در بیانیهی مشترک روسیه و شورای همکاری خلیج فارس، مسکو، شریک استراتژیک ایران بر پشتیبانی خود از همه تلاش های صلح آمیز از جمله «ابتکار امارات و تلاش های آن جهت دستیابی به یک راه حل مسالمت آمیز برای مسئله جزایر سه گانه تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی از طریق مذاکرات دوجانبه یا دیوان بین المللی دادگستری بر اساس مقررات حقوق بین الملل و منشور سازمان ملل متحد برای حل و فصل این مسئله مطابق با مشروعیت بین المللی» تاکید کرد. وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران دیروز چهارشنبه سفیر روسیه را برای ارائه توضیحات در مورد موضع اخیر مسکو به وزارت امورخارجه احضار کرده است. طی این احضار، مراتب اعتراض ایران به مطالب مندرج در بیانیه مذکور به سفیر روسیه در کشورمان ابلاغ شد. موضع روسیه در این بیانیه دقیقا به چه معناست؟ آیا روسیه حق مالکیت جزایر سهگانه را متعلق به ایران نمیداند؟ در این باره با مهدی مطهرنیا کارشناس مسائل بینالملل گفت و گو کردیم: این موضع اخیر روسیه و حمایتش از «ابتکار امارات» دقیقا به چه معناست ؟شورای همکاری خلیج فارس همواره حامی مطرح شدن موضوع جزایر سهگانه برای تهران بوده است. اما چیزی که اخیرا حساسیت برانگیز شده حمایت روسیه از ابتکار امارات و تلاش این کشور برای دستیابی به یک راهحل در مورد مسئلهی جزایر سهگانه از طریق مذاکرات دو جانبه یا دیوان بینالملل است. این موضع روسیه به معنی به رسمیت شناختن موضع امارات متحدهی عربی نسبت به جزایر سهگانه است. موضعی که ایران آن را یک دروغ بزرگ میداند. جزایر سهگانه مسئلهی حق حاکمیت ارضی ایران است نه مسأله ای که بر سر آن مذاکره شود یا از طریق دیوان بینالملل حل و فصل شود. جزایر سهگانهی ایران از نقاط مهم ژئوپلیتیک و ژئو استراتژیک در حوزهی امنیتی و نظامی ایران هست و هیچگاه ایران به این جزایر به چشم مسأله ای که باید میان امارات و ایران حل و فصل شود نگاه نکرده است و مواضع امارات را دروغی بزرگ بدون پشتوانهی اسناد و مدارک تاریخی دانسته است.نکتهی تعجب برانگیز اینجاست که ایران همواره به روسیه به عنوان شریک استراتژیک نگریسته و در بحران اوکراین هم از نظر تسلیحاتی با روسیه همکاری کرده است. از ایران نیز در ادبیات سیاسی مسکو به عنوان شریک استراتژیک نام برده میشود اما روسیه عملا در هیچ کدام از بحرانهایی که متوجه تهران بوده به عنوان شریک ایران کاری از پیش نبرده است. مثلا در ارتباط با پروندهی هستهای اگرچه در مواضع رسمی از دستیابی ایران به انرژی صلح آمیز هستهای حمایت کرده اما هیچگاه در برابر غرب و علیه منافع غرب برای ایران هزینهای پرداخت نکرده است. ایران همیشه با مواضع پوتین در پروندهی سوریه،عراق یمن و دیگر ماجراهای منطقه همسو و همراستا بوده است و به همین خاطر نیز هزینههای گزافی را به دوش ملت خود گذاشته است؛ هزینههای فروانی که میوههای آن نصیب روسیه شده است. اما اکنون روسیه بخاطر فرار کردن از انزوای سیاسی علیرغم توهینهای مکرر کشورهای عربی به تهران، چنین موضعی را خلاف تمامیت ارضی ایران اتخاد میکند.
واکنش ایران در قبال این موضع روسیه باید چطور باشد؟
موضعگیری ایران در ضعیفترین وضعیت خود از انقلاب تا کنون است. شما نگاه کنید ایران با میانجیگری چین با عربستان مصالحه میکند اما عربستان به هیچ وجه از مواضع قبلی خود عقب نشینی نمیکند. روابط خود را با اسرائیل گسترش میدهد و یکی از چهرههای گفتمان انقلابی در عربستان را نیز بازداشت کرده است. چند وقت پیش در تهران بخاطر وجود عکس سردار سلیمانی، اتاق مصاحبهی ویژهی خبری را تغییر میدهند به اتاقی که عکس هیچکدام از چهرههای انقلابی در آن وجود نداشت. در حال حاضر در مورد روسیه هم همین ضعف موضعگیری و اقدام وجود دارد. وزارت امورخارجه مدام این مسائل را توجیه میکند. می گویند که سفیر روسیه را احضار کردهاند ولی احضار سفیر نهایتا با ارائهی پارهای توضیحات و چیرگی سفیر روسیه تمام میشود و اتفاق خاصی نخواهد افتاد. هیچ بعید نیست که کشورهای غربی هم برای فشار آوردن به ایران از موضع امارات حمایت کنند و به کشور بر سر مهمترین گلوگاه استراتژیکاش فشار بیاورند که تبعات استراتژیکی بسیار شدیدی را در پی خواهد داشت. این موضع تنها از طرف مسکو نیست بلکه یک خطشکنی برای ایجاد تحریکات بیشتر علیه تهران در منطقهی خلیج فارس است که میتواند تنش بین ایران و کشورهای عربی را زیاد کند و ما را به نقطهی ما قبل از صفر بازگرداند.
خیلی عجیب است که اکنون در دولتی که نزدیکترین دولت و مطلوبترین دولت نسبت به ایدئولوژی حکومت است ما شاهد عقبنشینیهای آشکار از ارزشهای گفتمان انقلاب است. شما تصور کنید اگر این اتفاق در زمان دولت معتدل آقای روحانی یا دولت اصلاحطلب آقای خاتمی میافتاد، گفتمان انقلاب چه واکنشی نشان میدادند؟ اگر همچین موضعی از یکی از سفارتخانههای غربی سر میزد؛ احتمالا دوستان گفتمان انقلاب از دیوار یک سفارت دیگر هم بالا میرفتند. اکنون کشورهای عربی یک به یک با اسرائیل مصالحهی آشکار و مستقیم انجام میدهند و در آن کشورهایی هم که مبادلهی سفیر به طور مستقیم و رسمی صورت نگرفته است مثل عربستان سعودی؛ عملا همکاریهای دو جانبه بین دو کشور وجود دارد. این عقب نشینیها از مواضع ارزشی گفتمان انقلاب سمت دولتی است که بیشترین حمایت را از سمت مقام رهبری دریافت کرده است و بسیار مایهی تعجب و پرسش است.
هدف روسیه از اتخاذ چنین موضعی چیست؟
روسیه بخاطر انزوای سیاسی ناشی از جنگ اوکراین و تحقیرشدن پوتین بعد از بحران واگنر میخواهد از بین کشورهای عربی به بهانهی قربانی کردن تهران یارگیری کند و خود را از انزوا بیرون بیاورد. غیر از این، چنین موضعی چه معنایی میتواند داشته باشد؟
Comments
فلاحت پیشه: خیانت بزرگتر روسها را زمانی خواهیم دید که مجبور به تنش زدایی با ناتو شود / ظریف: ضد روس و ضد امریکا بودن برای ایران خطرناک است/ مطهرنیا: روسیه میخواهد با قربانی کردن ایران از انزوا خارج شود — بدون دیدگاه
HTML tags allowed in your comment: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>