بخش 1

پیش درآمد: نقد ِ استبداد ِ در قدرت بدون ِ نقد و رونمایی از نیات ِ اپوزیسیون ِ در صدد ِ کسب ِ قدرت تنها نیمی از واقعییت و امروز رادیدن و فردا را پیش بینی نکردن و یعنی تسلیم شدن به «هرچه پیش آید خوش آید» ِ تقدیر گرایان ِ متافیزیک اندیش است. در واقع، نقد ِ معترضانه ومتعرضانه ی رژیم ِسرکوبگر ونقد ِافشاگرانه ی استبداد ِ پنهان در پس ِ وعده و وعیدهای بی پشتوانه مادی و فاقد ِ اعتبار ِ تاریخی دورانی ِ اپوزیسیون ِ درکمین ِ قدرت دو روی یک سکه و به مثابه ِ تکمیل ِ پازل ِ تمام نمای ِ استبداد ِ بالفعل واستبداد ِ بالقوه است. این نقد ِ دوسویه به طور ِ کلی هشداری است به جامعه ی تاریخن محروم از دموکراسی و آزادی های بی قید و شرط ِ سیاسی که در فعالییت ِ دگرگون سازی ِ شرایط ِ موجود برای چندمین بار از سوراخ ِ استبداد ِ پدرشاهی گزیده نشود. به بیان ِ صریح تر، نقد ِ اعتراضی ِ حکومت ِ ملاهای انحصار طلب ِ تمامییت خواه و سرکوبگر، بدون ِ افشا و نقد ِ اپوزیسیون ِ تاریخن آزمون شده با همان خصوصیات، کم ترین ارزش ِ کاربردی و کارکردی نخواهد داشت. این به آن معناست که باید پل ِ ارتباطی ِ گذار از استبداد به استبداد را با نشان دادن ِ شاهراه ِ تکامل ِ اجتماعی یعنی جهت یابی ِ ماتریالیسم ِ تاریخی قطع و راهکاری را که متضمن ِآزادی های  فوری و بی هیچ قید وشرطی باشد به جامعه ی در حال ِ دگردیسی ِ سیاسی ارائه نمود. این هشدار وراهکار به ویژه زمانی ضرورت و اهمییت پیدا می کند که هم رژیم درآستانه ی فروریزی است و هم مدعیان ِ جایگزینی بیش ازپیش برای جلب ِنظر و سرباز گیری از«توده ها» به تلاش وتبلیغات شان افزوده باشند. دراین میان آنچه برای این قلم به عنوان ِمدافع ِمارکسیسم و ماتریالیسم ِ تاریخی اهمییت ِ دوچندان دارد نه تعیین ِ تکلیف برای جامعه وامریه صادر کردن که چنین وچنان کنند، بلکه رونمایی از نیات ِ کسانی است که خود را مارکسیست می نامند اما برخلاف ِ ادعای شان نه به مارکسیسم اعتقادی دارند و نه از این رو به ماتریالیسم ِ تاریخی. در واقع این بحث را نیز همچون دیگر نقدهای چارچوب دار ِمشخص علیه فرقه گرایان ِخودمارکسیست نام، باید درچارچوب ِ نییت خوانی ِ علمی عقلانی ازنیات ِ فرقه گرایان ِ نامارکسیست به شمارآورد. بحثی که به ادعاها و عملکردهای مائوتسه تونگ وکسانی می پردازد که خود را مارکسیست-لنینیست- مائوییست می نامند.

***

مائوتسه تونگ رهبرورییس ِمادام عمر ِحزب و حکومت ِ بلشویکی ِ چین کتابی دارد باعنوانِ ِ « چهاررساله ی فلسفی» که به فارسی ترجمه شده و هم اکنون در برخی کتاب فروشی های اطراف ِ میدان ِانقلاب ِتهران می توان پیدا کرد و خرید و خواند. کتاب ظاهرن و به ادعای مائو ، در باره ی ماتریالیسم ِ دیالکتیک و ماتریالیسم ِ تاریخی و شناخت ِ ماتریالیستی دیالکتیکی از طبیعت و تاریخ ِ انسانی است. بخش ِ آغازین ِ کتاب « در باره ی پراتیک : رابطه ی شناخت و پراتیک، و دانستن و عمل کردن» است. مائو می نویسد:« ماتریالیسم ِ پیش از مارکس مساله ی شناخت را جدا از خصلت ِ اجتماعی ِ انسان و تکامل ِ تاریخی ِ بشرییت ملاحظه می کرد و از این رو نمی توانست وابسته گی ِشناخت را به پراتیک ِ اجتماعی ، یعنی وابستگی ِ شناخت را به تولید و مبارزه ی طبقاتی درک کند.». این کسی که در این مقدمه ی ورود به بحث برای تظاهر به مارکسیست بودن ِ خود سخن از تکامل ِ تاریخی ِ بشرییت و جامعه ی انسانی و وابسته گی ِ شناخت به پراتیک ِ تولیدی- اجتماعی که مساله ای عام و تاریخی و یقینن وابسته به هر دوران ِ معین که از مارکس به این سو دوران ِ سرمایه داری و تضادها و همستیزی های خاص ِ آن است به میان می آورد، در سرتاسر ِ کتاب اش می خواهد بر وحدت و همبسته گی ِ جامعه ی انسانی و تکامل ِ تاریخی ِ بشرییت خط ِ بطلان بکشد تا بتواند چین ِ عقب مانده از تکامل ِ اجتماعی و ساز و کارهای دوران ِ سرمایه داری و باقی مانده در تولید و مناسبات ِ تولیدی ِ فئودالی را جدا از تکامل ِ تاریخی و رابطه ی تنگاتنگ اما ناهمترازش به لحاظ ِ اقتصادی- مناسباتی با دیگرجامعه های انسانی ، دارای شرایط ِ گذار به سوسیالیسم وکمونیسم قلمداد نماید آنهم پیش ازکشورها وجامعه های پیشرفته ی صنعتی ِ دارای چنان شرایط ِ تولیدی و مناسباتی. برای توجیه ِ این میان بر زدن وپریدن ازروی یک مرحله ی مهم وپل ِ گذار به سوسیالیسم یعنی سرمایه داری، به « حبل المتین» ِآشنای بلشویک ها یعنی تحلیل ِ مشخص از شرایط ِ مشخص هم چنگ می اندازد که توجیه و بهانه ای داشته باشد برای فرار از ماتریالیسم دیالکتیک و ماتریالیسم ِ تاریخی و جایگزین نمودن ِ اراده ی معطوف به قدرت ِ حزب و رهبرش به جای قوانین ِ عام ِ دیالکتیک ِ تکامل.

در واقع، لنین بود که نخستین بار تحلیل ِ مشخص از شرایط ِ مشخص را برای توجیه ِ پرش ِ قهرمانانه و اراده گرایانه و ناقانون مند از روی یک مرحله و دوران ِ مهم ِ تاریخی و تاریخ ساز را عنوان کرد و مارکسیست ها را که برگذار ِقانون مند ِتکاملی تاکیددارنداکونومیست نامید و به حال ِ مارکس و انگلس تاسف خورد که زنده نماندند تا دوران ِ او یعنی دوران ِ امپریالیسم را به چشم ببینند و در نظرشان در مورد ِ تقدم ِ جامعه های پیشرفته برای گذار به سوسیالیسم و کمونیسم تجدید نظرکنند. مائو نیز دقیقن از همین جایگاه ِ و نظرگاه ِ لنین بود که هم مارکسیست ها را دگماتیست نامید و هم تاسف خورد از این که مارکس و انگلس زنده نیستند تا با مطالعه ی تحلیل ها ی مشخص ِ او از شرایط ِ مشخص ِ چین، تقدم ِ گذار به سوسیالیسم و کمونیسم را به چین فئودالی با مناسبات ِ پدرشاهی بدهند! نه لنین و نه مائو و نه پیروان ِ اندیشه ی آنها نمی دانستند و نمی دانند و نمی خواهند بدانند که تحلیل ِ مشخص از شرایط ِ مشخص زمانی و به شرطی اعتبار دارد که درچارچوب ِ تئوری های عام ِ ماتریالیسم ِ دیالکتیک و ماتریالیسم ِ تاریخی باشد. یعنی، از اندیشه و شناختی سرچشمه بگیرد که اولن تقدم ِ گذار را به پیشرفته و تکامل یافته بدهد، و ثانیین گذار ِ جامعه ی عقب مانده به سوسیالیسم را مشروط وموکول به رشد و تکامل ِتولید ومناسبات ِتولیدی ِهمترازبا پیشرفته ترین نظام ِ دورانِ ِ حاضر یعنی سرمایه داری نماید.

رابطه ی تحلیل ِمشخص با تئوری ِعام،رابطه ی دوجانبه ی مجرد با مشخص یاجزء با کل است وازاین رو، تحلیل گرو سوژه ی انسانی ِ شناخت به شرطی قادر به توضیح ِ جزء و مهم تر از آن ارائه ی راهکار ِ دگرگون سازی ِ جزء یا جامعه ی مورد ِ نظر می شود که اولن درجه ی رشد و توسعه ی تا کنونی ِ آن یعنی وضعییت ِ تولید و مناسبات ِ تولیدی و به طور ِ کلی وضعییت اقتصادی و سیاسی و آهنگ ِ رشد ِ نیروهای مولده را با دقت ِ ریاضی محاسبه تا با در نظر داشت ِ همستیزی ها( تضادها)ی اجتماعی- سیاسی و طبقاتی ِ موجود ِ جامعه منطبق با دوران ِ تاریخی ِ حاضر بتواند تحلیل ِ علمی و ماتریالیستی ِ جامعی از شرایط ِ خاص و مشخص ِ آن برای فرارفت از وضعییت ِ موجود ارائه دهد. در این تعیین و تعین ِ علمی عقلانی ِتکامل گرایانه، اراده ی نا قانونمند ِمعطوف به قدرت ِ فرد یا حزب یا رهبر ِ حزب کم ترین دخالت وتعیین کننده گی نمی تواند داشته باشد. استدلال یا در واقع توجیه ِ مطرح کننده گان ِ شرایط ِ مشخص این است که وقتی حزب ِ کمونیست به مثابه ِ فاعل و عنصر ِ آگاه وجود دارد چرا باید صبر کرد تا شرایط ِ تولیدی مناسباتی را بورژوازی رشد و تکامل دهد و بعد پرولتاریا انقلاب کند و سوسیالیسم را برقرار سازد.- این آن چیزی است که آنها اکونومیسم و دگماتیسم ِ مارکسیست ها می نامند-، ما خودمان به مثابه عنصر و پراتیسین ِ آگاه و کمونیست قدرت ِ سیاسی را کسب می کنیم و با یک تیر دو نشان می زنیم: هم نیروهای مولده را تکامل می دهیم، هم چون« ریش و قیچی» ِ حاکمیت و شرایط ِ سیاسی اقتصادی در دست ِ خودمان است سوسیالیسم را به نیروی توده ها( خلق) – به دوراز سر کرده گی ِ پرولتاریای خودی، و دوراز چشم ِ پرولتاریای دیگر جامعه های انسانی، پشت ِ دیوارهای آهنین!- می سازیم. صد سال است پشت ِ دیوارهای آهنین ِ محافظت شده با نیروی توده های نا آگاه از سوسیالیسم و کمونیسم مشغول ِ ساختن ِ سوسیالیسم اند و هنوز نه تنها حتا یک آجر روی آجر ِ دیوار ِ ساختمان ِ سوسیالیسم نگذاشته اند بلکه درهمان جایگاه ِ اولیه ی « شرایط ِ مشخص»ی که بودند،باهمان شیوه ی عقب مانده از دوران ِ فرمانفرمایی ِ تک حزبی ِ پدر سالار و تک رهبری ِ مادام عمری شان درجا می زنند.

به رغم ِ این ادعاها، هرمارکسیستی می داند همزیستی و همستیزی( تضاد) ِ دو قطب ِ دیالکتیکی ِ نفی و اثبات، عامل ِ حرکت وتکامل ِ یک پدیده ی مشخص اند. در این صورت، بلشویک ها بیش از صد سال است عامدانه از پاسخ به این سوآل ِ ماهییت شناختی طفره رفته اند که وقتی قدرت ِسیاسی را دریک جامعه ی عقب مانده تصاحب نمودند و اراده می کنند با میانبر زدن ِ تاریخ و پریدن از روی سرمایه داری یکراست از فئودالی و نیمه فئودالی وارد ِ سوسیالیسم شوند، کدام همستیزی( تضاد ِ) دیالکتیکی جایگزین ِ همستیزی ِ مالکییت ِ خصوصی و کار ِ اجتماعی می شود که موجب ِ فرارفت ِ جامعه از پیشاسرمایه داری ِ آنها به سوسیالیسم ِ طبقه ی کارگر شود؟ مدعی اندکه همستیزی ِ خلق و امپریالیسم. در این صورت اولن خلق ِ جامعه ی عقب مانده با امپریالیسم همزیستی ِ درون ساختاری ندارد که به عنوان ِ قطب ِ همستیز ِ آن موجب ِ حرکت ِ درونزا و تکاملی ِ جامعه گردد، ثانیین، خلق یا توده های زحمت کش که همان روستاییان و توده های غیر ِ پرولتر باشند به مثابه ِ نگهبانان ِ سنت وباورهای خرافی- مذهبی ، با امپریالیسم نه تضاد ِ دیالکتیکی و تکاملی و انقلابی، بلکه ضدییت ِ تاریخی دورانی وایدئولوژیکی باتجدد و تمدن ِ بورژوایی دارند،مانند ِضدییت و خصومتی که آخوندها و آل احمد و شریعتی با امپریالیسم داشته و دارند که ضدییتی تاریخی و ایدئولوژیک و واپس گرایانه است. آیا دشمنی و ضدییت اینها با امپریالیسم از جایگاه ِ انقلابی و تکامل گرایانه است یا از خاستگاه ِ بازگشت به گذشته؟ ثالثن، اگر هم بگویند معتقد به همستیزی ِ کار و سرمایه اند( تا حالا به چند زبان درآمده و چندین پشتک و وارو زده اند!)، آنگاه هم حزب ِ قییم مآب و« خود نایب السلطنه» انگاری که خود را سرپرست ِ قهری ِ «پرولتاریای نا رس و نا آگاه» برای کسب ِ قدرت ِ سیاسی می داند،( به اعتقاد ِ آنها پرولتاریای ناآگاه تا کسب ِ آگاهی های لازم برای اداره ی خود وجامعه نیازمند ِقیمومت و سرپرستی حزب به عنوان ِ عنصر ِ آگاه و رشد دهنده ی نیروهای مولده است)، وهم خلق و روستاییانی که کم ترین جایگاه ونقش ِ ایجابی نه درکار ِ تولیدی و کارخانه ای دارند و  ونه هیچ بخشی از نیروها ی مولده را تشکیل می دهند که با مالکییت خصوصی ِ سرمایه داران همستیزی ِدیالکتیکی داشته باشند، در حکم ِ چرخ ِ پنجم ِ درشکه اند که نه تنها هیچ نیازی به هیچکدام شان برای دگرگون سازی ِ شرایط ِ موجودنیست ، بلکه به دلیل ِ ایدئولوژی ِ واپس گرای شان اخلال کننده در همستیزی ِ قانون مند و غایت مند ِ نیروی اجتماعی ِ کار با مالکییت ِ خصوصی، و درنتیجه اخلال کننده در تکامل ِ قانون مند ِ جامعه هم می شوند.

اصل ِ مطلب این است که: وقتی جامعه ای عقب مانده باشد ، یعنی صنعت و تکنولوژی ِ کاملن توسعه یافته به علاوه ی مناسبات ِ پیشرفته یعنی آزادی های بی قید و شرط ِ سیاسی نداشته باشد که سوسیالیسم را آنن و بی قید و شرط و اما و اگر اقتضا نماید ، دولت- هر دولتی با هر ادعایی-، باید پیش ازهراقدامی برای آنکه عقب مانده گی ِ تاریخی ِ جامعه را جبران کند چاره ای ندارد جز آن که کارگران را به کار ِ اضافی و سخت وادار نماید. کارگرانی که به دلیل ِ همان عقب مانده گی ِ تاریخی و به دلیل ِ فقر و گرسنگی ناچارند نیروی کار ِ خود را به هر قیمتی به خریدار که دولت ِ انحصارطلب ِ رانتخوار و فعال مایشاء حزبی است بفروشند وحق ِهیچگونه اعتراض و اعتصابی هم ندارند. یا اگرهم اقدام به اعتراض و اعتصاب نمایند به اردوگاه های کار ِ اجباری تبعید خواهندشد.  ادامه دارد