تارنمای داوطلب: یکشنبه پنجم شهریور ماه، جمعی از پرستاران و کادر درمان بیمارستان میلاد تهران در اعتراض به عدم توجه به مطالبات صنفی خود دست به تجمع زدند.  معترضان خواستار افزایش ۵۰ درصدی دستمزد، پرداخت حق کرونا و پاداش معوق، برقراری امنیت شغلی و عقد قرارداد رسمی و رسیدگی به مطالبات خود بودند. این اعتراض صنفی که با اعتصاب گروهی از کارکنان _ و البته با جایگزینی افراد شیفت در بخش‌های حیاتی اورژانس و آسی‌یو_ آغاز شد، با جمع شدن پرسنل در محوطه بیمارستان و سپس ورود هماهنگ تجمع‌کنندگان به داخل بیمارستان ادامه یافت. پس از ورود جمعیت معترض به ساختمان اداری بیمارستان و سردادن شعارهایی چون«داد بزن، حقتو فریاد بزن» یا «مسئول بی‌لیاقت کجایی؟ کجایی؟» از سوی پرستاران؛ در حرکتی تاثیرگذار، گروهی از مراجعین و همراهان بیماران نیز به حمایت از معترضان برخاستند. در همین راستا برای دقایقی شعارهایی چون «پرستار عزیزم، حمایتت می‌کنیم» در فضای بیمارستان طنین‌انداز شد. تصاویر ویدئویی که در کانال‌ها و شبکه‌های اجتماعی منتشر شده نشان می‌دهد که مردم یکدیگر را به حمایت از پرستاران و مطالبات آنها ترغیب می‌کردند. پرستاران نیز در جهت جلب حمایت مردم با شعار«مراجعان، همراهان، حمایت حمایت» آنها را ترغیب می‌کردند تا از مطالبات کادر درمان پشتیبانی کنند. اتفاقی جالب توجه در جریان تجمعات و اعتراضات صنفی ماهها و سالهای اخیر که نمونه‌های مشابه آن را در اعلام حمایت و پشتیبانی برخی از کسبه از کارگران هفت‌تپه در سالهای گذشته و یا حمایت و همراهی گروههای کارگری و صنفی از مطالبات یکدیگر و در حاشیه بیانیه‌ها و کارزارهای مجازی می‌توان دید. اما دلیل و اهمیت این همراهی و حمایت جمعی چیست و چگونه می‌توان جامعه و افکار عمومی را با مطالبات صنفی و گروهی همراه کرد؟!

«اعتراض هماهنگ و متحد همکاران بیمارستان میلاد می‌تواند ، الگویی موثر در اعتراضات بر حق و صنفی کارکنان نظام سلامت در محیط کار باشد که طی آن تعداد افراد شیفت در بخش های حیاتی مانند اورژانس و ای سی یو ، حفظ شده و به این ترتیب نه آسیبی به بیماران می‌رسد و نه کسی می‌تواند انگ های سیاسی و امنیتی به مطرح شدن خواسته های قانونی همکاران بزند.» این پیام یکی از اعضای گروههای تلگرامی پرستاران، در حمایت از اعتراضات صنفی آنها در بیمارستان میلاد است. تاکید بر مولفه‌هایی چون «هماهنگی و اتحاد»،«رعایت اصول اعتصاب در محیط کار(فضاهای درمانی)» و همچنین«رعایت دستورالعمل‌هایی برای جلوگیری از امنیتی و سیاسی کردن فضای اعتراضات» از جمله مواردی است که نشان می‌دهد، تجمع اخیر کارکنان بیمارستان میلاد با وجود فقدان تشکیلات صنفی برای سازماندهی کارکنان این مجموعه، از مشخصه‌های ویژه‌ای برای جلب حمایت و همراهی مردم برخوردار بود. فارغ از اینکه دستاوردهای چنین اعتراض صنفی چه بود_هنوز اخباری در خصوص به نتیجه رسیدن مطالبات پرستاران این بیمارستان منتشر نشده است_، اعتراضات کارکنان این بیمارستان به 6 دلیل عمده توانسته در مرحله نخست یعنی جلب “حمایت جمعی” موفق عمل کند. این دلایل عبارتند از:

– تجمع صنفی بیمارستان میلاد با همراهی پرستاران، برخی از پزشکان و سایر کارکنان بیمارستان انجام شده و در قالب یک مطالبه جمعی برگزار شده است. بنابراین توانسته در مرحله بسیج اعضا موفق عمل کند و جمعیت قابل توجهی از کارکنان را با خود همراه کند.
– هماهنگی و انسجام معترضان در برپایی تجمع صنفی در محوطه بیمارستان و سپس هوشمندی گردانندگان این تجمع برای هدایت آن به داخل ساختمان اداری به جلب توجه مردم و مراجعان انجامید.
– درخواست همراهی و حمایت از مردم و مراجعان که ذینفعان نظام سلامت هستند و تاثیرگذاری بر آنها از طریق انتقال روشن پیام تجمع منجر به حمایت گروهی از مراجعان از مطالبات معترضان شد.
– رسیدگی به بیماران و مراجعان با تقسیم کار و واگذاری آن به تعدادی دیگر از کارکنان در هنگام اعتصاب و برگزاری تجمع صنفی ، منجر به جلب اعتماد و احساس همدلی بیشتر مردم با کادر درمان شد.
– اعتراضات در گام نخست از محوطه و محیط امن بیمارستان خارج نشد و معترضان به این شکل تلاش کردند که از مداخلات سلبی نیروهای حراست و یا نیروهای امنیتی برای سرکوب مطالبات قانونی خود جلوگیری کنند.
– وجود زمینه‌های نارضایتی جمعی که امکان پیوند مطالبات صنفی و کارگری با مطالبات و خواست‌های مدنی و اجتماعی را فراهم می‌کند.

مجموع این دلایل نشان می‌دهد که حمایت و همراهی جمعی از تجمع پرستاران بیمارستان میلاد، در سایر سطوح و بخش‌هایی که نارضایتی صنفی و کارگری در آنها وجود دارد نیز قابل تکرار است. مردم، ذینفعان اصلی نظام سلامت هر کشوری هستند. بنابراین چالش‌هایی چون ناامنی شغلی، قرار گرفتن در شرایط سخت معیشتی و بی‌توجهی به مطالبات کارکنان نظام سلامت، به طور مستقیم مردم و بیماران را هدف قرار می‌دهد. در چنین شرایطی پرستاران و کادر درمان، تنها زمانی می‌توانند خواست‌ها و مطالبات خود را در سریع‌ترین زمان ممکن به نتیجه مطلوب برسانند که پیوندی میان مطالبات خود با نیازهای مردم و لزوم ارائه خدمات درمانی بهتر به آنها برقرار کنند. علاوه بر لزوم تشکل‌یابی و سازماندهی که لازمه به نتیجه رساندن مطالبات است و در ایران با چالشها و محدودیت‌های جدی مواجه است، انتقال درست پیام و ارائه روایتی روشن از آنچه در نتیجه ناامنی شغلی و دستمزدهای غیرعادلانه نظام سلامت کشور را تضعیف می‌کند و بیماران را در معرض خطر قرار می‌دهد، می‌تواند به پیشبرد مطالبات پرستاران و سایر گروههای کارگری کمک کند.

اکنون که زمینه‌های نارضایتی در لایه‌های مختلف اجتماعی بدلیل بی‌توجهی ارکان مختلف حاکمیت به مطالبات گروههای اجتماعی بروز و ظهور بیشتری یافته است، جلب حمایت، همدلی و همراهی در مواجهه با مردم، یکی از مهمترین اقداماتی است که می‌تواند در دستور کار فعالان و گروههای صنفی و کارگری قرار گیرد. توجه به این مسئله بویژه در حوزه‌هایی چون آموزش و پرورش و در جریان پیگیری مطالبات صنفی معلمان، حوزه‌های حمل و نقل، حوزه‌ انرژی، ارتباطات، مستمری‌بگیران و بازنشستگان و در میان سایر گروههایی که ذینفعانی از خدمات آنها استفاده می‌کنند، حائز اهمیت است. جلب همراهی و حمایت دانش‌آموزان از مطالبات معلمان و بالعکس، مسافران از رانندگان و خدمات‌دهندگان حمل و نقل، شاغلان از بازنشستگان و غیره به همان اندازه مهم است که حمایت و همراهی مراجعان از مطالبات معیشتی و صنفی پرستاران یک مجتمع ارائه کننده خدمات درمانی!

اما چگونه می‌توان جامعه و افکار عمومی را با مطالبات صنفی و گروهی همراه کرد؟!

پیامی که می‌فرستید، مهم است

مؤثرترین اعتراضات، راهبردهایی برای انتشار پیام‌ خود دارند که عمدتا چندوجهی است و گروه‌های مختلف مردم را به طرق مختلف هدف قرار می‌دهند. این مسئله از آن جهت مهم است که گروه‌های ذینفع متعددی را در جریان یک حرکت مطالبه‌گرانه درگیر می‌کند که همگی ایده‌ها و انگیزه‌های متنوعی برای همراهی دارند. این تنوع احتمال تداوم حرکت در دراز مدت را افزایش می‌دهد.

راههای متعددی وجود دارد که حرکت‌های مطالبه‌گرانه در هر سطحی می‌توانند پیام های خود را منتشر کنند و به اهداف خود برسند. با این حال، هیچ راه واحدی همیشه مؤثر نیست چرا که طبیعتا زمینه‌های مختلف به استراتژی‌های متفاوتی نیاز دارند. در نظر گرفتن همه بازیگرانی که در ایجاد تغییر و به نتیجه رساندن مطالبات نقش دارند، مهم است. با این حال همواره در جریان یک حرکت مطالبه‌گرانه و در جهت حمایت گروههای اجتماعی از مطالبات خود این دو نکته را در نظر داشته باشید که؛

قلب ها و ذهن ها را با خود همراه کنید

زاویه ای که برای انتقال یک پیام استفاده می‌شود، بر تعداد افرادی که با آن ارتباط برقرار می‌کنند و در نتیجه اقدام می‌کنند، تأثیر می‌گذارد. از لحاظ تاریخی، جریان‌های مطالبه‌گرانه موفق پیام‌های خود را بر موضوعاتی متمرکز می‌کنند که افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهد و آنها را تشویق می‌کند تا درباره علت بروز چنین اعتراضاتی بیشتر بدانند. به همین ترتیب، یک پیام مشخص مانند “لزوم حمایت از کادر درمان برای بهبود کیفیت ارائه خدمات در نظام سلامت” می‌تواند پشتیبانی جمعی از یک هدف را ارتقا دهد و پیوندی میان آن با مطالبات گروههای اجتماعی برقرار کند.

از قدرت”ممکن است برای شما هم اتفاق بیافتد”غافل نشوید

پیام‌هایی که شخصی و مرتبط هستند، پیام‌هایی مؤثر هستند. این مستلزم به اشتراک گذاشتن اطلاعات به شیوه ای است که مردم را به این فکر وا می‌دارد که ممکن است روزی آنها یا کسی که می‌شناسند تحت تأثیر آن مشکل قرار بگیرند. این پیام و جریانی که از آن حمایت می‌کند را به کف جامعه و مطالبات و خواست‌های ابتدایی آن نزدیک می‌کند و با برقراری یک ارتباط حسی، رد کردن آن را به عنوان “اتفاقی که بعید است برای من بیافتد” برای مردم دشوارتر می‌کند. فراموش نکنید که این پیام ها باید حاوی مواردی باشند که جدی گرفته می‌شوند و قابل پیوند دادن با مطالبات اجتماعی هستند.