اکنون آیینه ی تمام نمای ِ آینده است
خدامراد فولادی
علیه درک ِ ایده آلیستی الهییاتی ازتاریخ
ما دردورانی ودرمرحله ای ازتکامل ِتاریخی ِ جامعه ی انسانی زندگی می کنیم که تمام ِ الگوها ومعیارها ی زیست اجتماعی واقتصادی ِنظام ودوران ِ پس از خود را در چشم انداز ِ علمی عقلانی( تئوریک) ِ ما قرار داده است. به این دلیل ِ تاکنون اثبات شده ی تجربی تاریخی که پسین،مستقیمن ازدرون ِ سازوکار ها وکردوکارهای پیشین ِبی واسطه ی خود سربرمی آورد. علت و عامل ِ این سربرآوری ِ حتمی و قطعی نیز نه مشیت و اراده ی نیروی فوق ِ تاریخ و جامعه ،بلکه خود ِدیالکتیک ِحاکم بر سازوکارهای اجتماعی – اقتصادی و تولیدی مناسباتی ِ قانون مند و غایت مند ِ جامعه و تاریخ، یعنی محصول ِ پراتیک ِ انسان ها است.
در مقابل ِ این درک و برداشت و استدلال ِ علمی عقلانی، مخالفانی وجود دارند که حتمییت و قطعییت ِ دیاکتیکی ماتریالیستی را همانند ِ اعتقاد به تقدیر و مشیت ِ نا قانون مند ِ نیروی موهوم ِ ماوراءالطبیعی موسوم به خدا تلقی و آن را رد می کنند. به این معنا که هیچ قطعییت و حتمییتی در کرد وکارهای نه طبیعت و نه جامعه ی انسانی وجود ندارد. یعنی به عبارت ِ دیگر طبیعت و جامعه ی انسانی غایت و نهایت ِ ازپیش معلوم وشناخت پذیری برای انسان ها ندارند، و انسان ها ناتوان از فهم ِ کرد و کارها و قصد و غایت ِ هستی ِ جانداران و غیر ِجانداران ِ زمینی و آسمانی اند. تنها خداست که ازقصد وغایت ِ آنچه خود آفریده آگاه است. در واقع، این موهوم پرستان هستند که با انکار ِ دیالکتیک ِ ماتریالیستی و قوانین ِ عام ِحاکم بر حرکت ِ جاودانه ی ماده متوسل به مشییت و اراده ی ناقانون مندی می شوند که کم ترین جایگاه و دخالتی در کرد وکارهای طبیعت و جامعه ندارد. آینده ای که دیالکتیک ِ ماتریالیستی و تاریخی پیش بینی می کنند براساس ِ داده های تجربی و علمی عقلانی ِ ایجابی- اثباتی ِ تاکنونی ِ انسان ها، و قوانین ِ تکامل است که همه به تایید ِ علوم ِ طبیعی و اجتماعی رسیده اند، در حالی که استدلال های فاقد ِ پشتوانه ی علمی آنان در مورد ِ وجود و اراده و مشیت ِ مافوق ِ طبیعت و انسان است که تمامن به وسیله ی علم و تفکر ِ علمی بی اعتبار و رد شده است. از این رو، پیش بینی ِ آینده ی جامعه ی انسانی وحتامنظومه های مادی- طبیعی برپایه ی جمع بست ِ داده های علمی – عقلانی( فلسفی) ِتاکنونی، درک و فهمی کاملن معتبر و به گفته ی مارکس به دقت واعتبار ِ غیر ِ قابل ِ انکار ِ علوم ِ ریاضی است.
بنابرآنچه گفته شد،ازنظرگاه ِماتریالیستی ودیالکتیکی ، فعلییت و فعالییت ِ قصدمند و غایت مند یا به بیان ِ دیگر پراتیک ِ اجتماعی – تولیدی ِانسان ِ تاریخی در هردوران ِمشخص، زمینه ساز ِگذار از همان دوران به دوران ِ برتر و عالی تر است. به این معنا که هر چه زمینه و بستر ِ گذار رشد یافته تر،آماده تر و هموارتر، و خلاصه تکامل یافته تر باشد، گسست و پیوست از آن به نظام و دوران ِ عالی تر با تکیه بر پیش نیازهای مادی تولیدی ِ موجود، بدون ِ توقف و ایستایی ِ مطلق و با کم ترین اتلاف ِ انرژی ِ دوباره کاری،بالضروره صورت خواهد گرفت، و درنتیجه نیازی به صرف ِ انرژی ِ هدر رونده و حرکت ازنو نخواهدبود. خود ِ حرکت ِ پیش رونده و توقف ناپذیر ِ پراتیک ِ تولیدی ِ انسان همچون رود ِ خروشانی انسان ها و تاریخ ِ انسان ِ اجتماعی ِ کارورز ِ اندیشه ورز را به مثابه ِ وحدتی ارگانیک و همبسته باخود به پیش خواهدبرد، اگرچه در درون ِ این وحدت ِ همبسته ناهمترازی هایی در رشدوپیشرفت وجود داردکه عامل ِ اصلی ِ آن علاوه بر عوامل ِ درونی ِ ساختار ِ اقتصادی وعقب ماندگی ِ تاریخی ِ ناهمساز و ناهمسو باتکامل، حاکمییت ِ ناسازگار با دوران ِ تاریخی به دلیل ِ ایدئولوژی ِ واپسگرای آن است، که رژیم ِاسلامی ِ حاکم برایران نمونه ی شناخته شده ی این واپسگرایی ِ ایدئولوژیک- تاریخی است.
دیالکتیک ِ ماتریالیستی همچنین به ما می آموزد: پسین، دربردارنده ی پیشین هم هست، یا به عبارت ِ دیگر پسین همان پیشین ِ تکامل یافته است منهای خصوصیت یا خصوصییت های ناهمساز با تکامل، به علاوه ی خصوصییت یا خصوصییت های نوینی که راه گشای تکامل وفرارفت به مرحله ی عالی تر است. به بیان ِ سرراست تر، نظام ِ سوسیالیستی همان نظام ِ سرمایه داری است منهای مالکییت ِ خصوصی بر ابزار ِ تولید، به علاوه ی مالکییت ِ اجتماعی براین ابزار. همچنان که دوران ِ کمونیسم نیز عالی ترین و واپسین مرحله ی تکامل ِ جامعه ی انسانی است در گذار از ساز وکارها و کرد و کارهای طبقاتی، به سازوکارها و کرد و کارهای غیر ِ طبقاتی و کنشگری های اشتراکی در تولید و توزیع ِاجتماعی و دیگر پیامدها و ضروریات ِمترتب بر این تکامل ِ تاریخی.
از این رو، در دوران ِ سرمایه داری خود ِ این نظام تمام ِ نیازها و پیش شرط های گذار از آن را برای برقراری ِ سوسیالیسم و کمونیسم در بهترین و پیش رفته ترین ترازی، بالقوه در درون ِ سازوکارهای تولیدی- مناسباتی یعنی نیروهای مولد و مناسبات ِ تولیدی ِ بسیار پیشرفته اش دارد، وتنها یک تکانه ی تاریخی ِ جهش آسا قادر خواهدشد موجودی ِ مادی مناسباتی ِ کنونی را به سوسیالیسم فراببرد، و سوسیالیسم ِاکنون بالقوه رابه نیروی جامعه ی حاضر و آماده ی گذار، از درون ِ همین نظام بیرون کشیده و به آن فعلییت ِ تاریخی دهد. طبقه ی کارگر تنها به عنوان ِ کارگزار و نماینده ی تاریخی ِ جامعه برای گذار به مرحله ی عالی تربا حفظ ِ تمام ِ دستآوردهای تاریخی ِ بشریت و خصوصن حفظ ِ دستاوردهای نظام ِ سرمایه داری است، که خود برآمده و پرورش یافته و تربیت شده ی همین نظام است.
آینده با تمام ِ پیچ و خم ها و ناهمترازی های اش هم اکنون هم دردیدرس ِ شناخت ِ علمی عقلانی(تئوریک ) ِ ماست و هم زمانن دور از دست رس ِ فعلییت و فاعلییت ِ پراتیک ِ تولیدی مناسباتی ِ ما، و تنها با شناخت ِ علمی عقلانی از این گذرگاه ها و پیچ و خم هاست که انسان ِ کارورز ِ اندیشه ورز قادر خواهد بود هرچه آگاهانه تر و هرچه آماده تر و کم هزینه تر خود را به مقصد و غایت ِ قطعی و حتمی ِ آن فرا ببرد. غیراز این، هرچه گفته شود جز خیالبافی و « امید به خدا»، یعنی سر فرود آوردن در برابر ِ « تقدیر ومشیت ِ الهی»، یا تسلیم در برابر ِ اراده ی نا قانون مند ِایده آلیست های مذهبی وفرقه سالاران ِ به ظاهر غیر ِ مذهبی نخواهد بود.