گزارش‌های متعدد از کشتار مهاجران توسط نیروهای مرزبانی عربستان سعودی

نویسنده, پل آدامز

• شغل, خبرنگار دیپلماتیک بی‌بی‌سی
• یک ساعت پیش

در گزارش جدید دیده بان حقوق بشر، مرزبانان عربستان سعودی به کشتار دسته جمعی مهاجران در امتداد مرز یمن متهم شده‌اند.

این گزارش می‌گوید صدها مهاجر که بسیاری از آنها اهل کشور اتیوپی هستند، برای رسیدن به عربستان سعودی از یمن جنگ زده عبور کرده‌اند اما در مرز عربستان، به ضرب گلوله کشته شده‌اند.

برخی از این مهاجران نجات یافته به بی‌بی‌سی گفته‌اند که بر اثر شلیک گلوله برخی اعضای بدن خود را از دست داده‌اند و اجسادی را دیده‌اند که در جاده‌ها و مسیرها رها شده‌ است.

عربستان سعودی در گذشته اتهام‌های اینچنین در خصوص کشتار سیستماتیک را تکذیب کرده بود.

مهاجرانی که بی‌بی‌سی جداگانه با آنها تماس گرفته از سفر در گذرگاه‌های وحشتناک شبانه صحبت کرده‌اند که طی آن گروه‌های بزرگی از اتیوپیایی‌ها، از جمله تعداد زیادی از زنان و کودکان، هنگام تلاش برای عبور از مرز در آرزوی یافتن کار در پادشاهی نفت‌خیز عربستان، هدف آتش‌بارهای مرزبانی سعودی قرار گرفته‌اند.

مصطفی صوفیه محمد که ۲۱ ساله است می‌گوید: «تیراندازی قطع نمی‌شد و همینطور ادامه پیدا می‌کرد».

او گفت در ژوئیه سال گذشته تعدادی از گروه ۴۵ نفره همراه او، هنگامی که می‌خواستند مخفیانه از مرز عبور کنند، هدف تیراندازی قرار گرفتند.

او گفت: «وضعیت به گونه‌ای بود که حتی من متوجه تیر خوردن خودم نشدم، اما وقتی خواستم بلند شوم و راه بروم، متوجه شدم بخشی از پایم دیگر نیست».

این پایانی بی رحمانه و غیرقابل انتظار برای یک سفر سه ماهه مملو از خطر، گرسنگی و خشونت در دست قاچاقچیان یمنی و اتیوپیایی بود.

در ویدئویی که ساعاتی بعد از این حادثه ضبط شده می‌توان دید که پای چپ او را تقریبا به طور کامل از بین رفته است.

پای مصطفی پس از این حادثه تا زیر زانو قطع شد و اکنون با والدینش در اتیوپی با عصا و اندام مصنوعی نامناسب راه می‌رود.

او که پدر دو فرزند است می‌گوید: «من به عربستان رفتم، زیرا می‌خواستم وضعیت زندگی خانواده‌ام را بهبود بخشم.»

کشتارگاه مهاجران

برخی از بازماندگان این حوادث، نشانه‌هایی از ضربه عمیق روحی را نشان می‌دهند.

در پایتخت یمن، زهرا به سختی می‌تواند توانش را جمع کند تا در مورد آنچه اتفاق افتاده صحبت کند.

او با وجود اینکه ۱۸ سال سن دارد، اما جوان‌تر به نظر می‌رسد و ما از نام واقعی او برای محافظت از هویتش استفاده نمی‌کنیم.

سفر او که حدود ۲۵۰۰ دلار برایش هزینه داشته، با رگبار گلوله‌ها در مرز به پایان رسید.

یک گلوله تمام انگشتان یک دستش را از او گرفته و وقتی در مورد مصدومیتش سوال کردیم، او به دور دست‌ها نگاه می‌کند و نمی‌تواند پاسخ دهد.

بر اساس گزارش سازمان بین‌المللی مهاجرت سازمان ملل، سالانه بیش از ۲۰۰ هزار نفر در سفری خطرناک از طریق دریا از شاخ آفریقا به یمن می‌روند تا به عربستان سعودی ‌برسند.

سازمان‌های حقوق بشری می‌گویند که بسیاری از افراد در این مسیر با زندان و ضرب و شتم مواجه می‌شوند.

عبور از دریای سرخ، به خودی خود یک سفر بسیار خطرناک است.

هفته گذشته و پس از غرق شدن یک کشتی در سواحل جیبوتی، بیش از ۲۴ مهاجر ناپدید شدند.

در یمن و در مسیرهای اصلی به عربستان، قبرهای زیادی از مهاجرانی را می‌توان دید که در این راه جان باخته‌اند.

ده‌ها مهاجر دو سال پیش بر اثر آتش سوزی در یک بازداشتگاه در صنعا، پایتخت یمن کشته شدند.

صنعا و سایر مناطق شمالی یمن تحت کنترل شورشیان حوثی قرار دارد.

اما وضعیت اسفبار مهاجران در آخرین گزارش سازمان دیده‌بان حقوق بشر در مقیاس و ماهیت متفاوتی آمده است.

نادیا هاردمن، نویسنده اصلی گزارش به بی‌بی‌سی گفت: «آنچه ما مستند کردیم اساسا قتل‌های دسته‌جمعی است.»

او گفت: «مردم مکان‌هایی را توصیف کرده‌اند که به نظر می‌رسد یک کشتارگاه است و اجساد در سراسر دامنه تپه پراکنده هستند».

این گزارش که بازه زمانی مارس ۲۰۲۲ تا ژوئن سال جاری را پوشش می‌دهد، به جزئیات ۲۸ حادثه جداگانه شامل سلاح‌های انفجاری و ۱۴ مورد تیراندازی از فاصله نزدیک پرداخته است.

خانم هاردمن می‌گوید که «من صدها تصویر فجیع و ویدیو دیده‌ام که توسط بازماندگان برای من ارسال شده است. آنها جراحات وحشتناک و زخم‌های ناشی از انفجاری داشتند».

نویسندگان می‌گویند دور بودن گذرگاه‌های مرزی و دشواری ردیابی بازماندگان، باعث می‌شود تا نتوان به طور دقیق تعداد کشته‌شدگان را ثبت کرد.

خانم هاردمن گفت: «ما می‌گوییم حداقل ۶۵۵ نفر در حوادث اینچنین کشته شده‌اند، اما به احتمال زیاد این آمار حدود هزاران نفر است.»

او گفت: «ما به طور واقعی نشان داده‌ایم که چه سوء استفاده‌های گسترده و سیستماتیکی رخ می‌دهد و این ممکن است جنایت علیه بشریت به حساب بیاید».

گزارش‌های مربوط به کشتارهای گسترده توسط نیروهای امنیتی عربستان سعودی در امتداد مرز شمالی یمن اولین بار در اکتبر سال گذشته در نامه‌ای توسط کارشناسان سازمان ملل به دولت ریاض منتشر شد.

آنها تاکید کردند که «به نظر می‌رسد یک الگوی سیستماتیک از کشتارهای فرامرزی در مقیاس بزرگ، با استفاده از گلوله باران و سلاح‌های سبک توسط نیروهای امنیتی سعودی علیه مهاجران، در حال رخ دادن است».

تکذیب‌های عربستان

دولت عربستان سعودی گفته که این اتهامات را جدی می‌گیرد اما توصیف سازمان ملل مبنی بر سیستماتیک یا گسترده بودن این کشتارها را به شدت رد کرده است.

دولت عربستان در پاسخ گفته «بر اساس اطلاعات محدود ارائه شده، مقامات پادشاهی هیچ اطلاعات یا مدرکی برای تأیید یا اثبات ادعاها پیدا نکرده‌اند».

اما ماه گذشته “مرکز مهاجرت مختلط” که یک شبکه تحقیقاتی جهانی است بر اساس مصاحبه‌های خود با بازماندگان، ادعاهای دیگری درباره قتل در طول مرز عربستان منتشر نمود.

این گزارش شامل توصیفاتی از جزییات جنایات رخ داده و وجود اجساد پوسیده و پراکنده در سرتاسر منطقه مرزی است.

در این گزارش همچنین آمده که گارد مرزی سعودی از مهاجران اسیر شده می‌پرسند که می‌خواهند به کدام پای آنها شلیک کنند و از مسلسل و خمپاره برای حمله به گروه‌های بزرگ مردم وحشت زده استفاده شده است.

با این حال گزارش دیده‌بان حقوق بشر حاوی دقیق‌ترین و جزئی‌ترین اطلاعات از شاهدان عینی و تصاویر ماهواره‌ای از گذرگاه‌هایی که گفته می‌شود بسیاری از قتل‌ها در آنجا رخ داده و همچنین مکان‌های دفن موقت مهاجران است.

این گزارش همچنین یک مرکز بازداشت در منابه، در داخل یمن را معرفی کرده که در آن مهاجران قبل از اسکورت توسط قاچاقچیان مسلح به مرز، نگهداری می‌شوند.

به گفته یکی از مهاجرانی که با دیده‌بان حقوق بشر مصاحبه کرده است، شورشیان حوثی یمن مسئول امنیت در منابه هستند و با قاچاقچیان همکاری می‌کنند.

براساس یک عکس ماهواره‌ای، چادرهای نارنجی روشن را در داخل محوطه‌ای محصور شده می‌توان دید.

دفن شدگان تازه

در حالی که گزارش دیده‌بان حقوق بشر وقایع را تا ژوئن سال جاری پوشش می‌دهد، بی‌بی‌سی شواهدی به دست آورده که نشان می‌دهد این کشتارها همچنان ادامه دارد.

براساس فیلم‌هایی که از شهر شمالی صعده بی‌بی‌سی رسیده، می‌توان دید که مهاجران مجروح شده در مرز در اواخر روز جمعه به بیمارستان این شهر می‌رسند.

همچنین در یک قبرستان مجاور این بیمارستان، تدفین کشته شدگان انجام می‌شود.

بی بی سی برای اظهار نظر در مورد ادعاهای گزارشگران سازمان ملل، مرکز مختلط مهاجرت و دیده بان حقوق بشر به دولت عربستان مراجعه کرده است، اما پاسخی تاکنون دریافت نکرده است.