بی بی سی

مقابله با تعرض جنسی در خیابان؛ کاربران ایرانی نگران زنی با پوشش اختیاری

تاریخ روی تصاویر دوربین مداربسته، روز ۱۰ آبان، ۳۱ اکتبر را نشان می‌دهد و بی‌بی‌سی محل این درگیری را مقابل کافه‌ای در بلوار آفریقا (خیابان جردن) در شمال تهران مکان‌یابی کرده است.

حساب کاربری زنی که این ویدیو را با شرح «یک سکانس از زن بودن در ایران» منتشر کرده بود، حالا در شبکه اجتماعی ایکس تعلیق شده و این موضوع، گروهی از کاربران را نگران وضعیت او کرده است.

در این ویدیو دیده می‌شود که یک زن، مردی را که به‌نظر می‌رسد با لباس سربازی از روی موتور به او تعرض جنسی کرده است، کتک می‌زند.

او در توییتی که حالا در دسترس نیست به حمایت ضمنی مردان حاضر در صحنه از موتورسوار متعرض، انتقاد کرده بود.

پس از سرکوب اعتراضات ۱۴۰۱ که به کشته و زخمی‌ شدن صدها و بازداشت هزاران نفر انجامید، گروهی از زنان در بعضی شهرهای ایران به رفت‌وآمد با پوشش اختیاری در اماکن عمومی ادامه می‌دهند و آن را «مبارزه روزمره» توصیف می‌کنند.

با ادامه سرپیچی آشکار این گروه از زنان از حجاب اجباری، جمهوری اسلامی از راه‌هایی از جمله پلمب واحد‌های صنفی، جریمه و توقیف خودرو و محرومیت از حقوق شهروندی برای تحمیل هزینه بر مخالفان حجاب اجباری استفاده می‌کند.

آمار رسمی جدیدی از میزان مزاحمت، آزار و تعرض جنسی در اماکن عمومی در ایران دردسترس نیست. بنابر آمار نیروی انتظامی ایران در سال ۱۳۹۸ که در رادیو و تلویزیون هم منتشر شد، مزاحمت های خیابانی برای زنان در آن سال از ۷۰ هزار مورد، تقریبا دو برابر شده و به ۱۴۲ هزار مورد رسیده بود.

بی‌بی‌سی فارسی در جریان اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ چندین مورد آزار و تعرض جنسی به معترضان را بررسی و ثبت کرده است. سازمان بین‌المللی دیده‌بان حقوق بشر اردیبهشت ۱۴۰۳ با انتشار گزارشی، وقوع «شکنجه، تجاوز و تعرض جنسی»‌ ماموران علیه بازداشت‌شدگان را تایید کرد.

بر اساس ماده ۶۱۹ قانون مجازات اسلامی «هر کس در اماکن عمومی یا معابر، متعرض یا مزاحم اطفال یا زنان بشود یا با الفاظ و حرکات مخالف شؤون و حیثیت به آنان توهین نماید‌ به حبس از دو تا شش ماه و تا (۷۴) ضربه شلاق محکوم خواهد شد».

سعید مدنی، جامعه‌شناس زندانی که در دهه ۹۰ خورشیدی پژوهش‌هایی درباره تعرض و تجاوز در استان‌های مختلف ایران انجام داده است در مرداد ۱۳۹۹ در گفتگو با روزنامه شرق چاپ تهران با تاکید بر موضوع قبح و انگ اجتماعی در ایران گفت: «برآورد شده که اصولا بیش از ۸۰ درصد موارد تجاوز به دلایل مختلف گزارش نمی‌شوند.»

آقای مدنی که اکنون در زندان است، درباره آمار تعرض و تجاوز به شرق گفته بود: «تلقی من این است که آمار گزارش‌نشده در ایران بسیار بالاتر است به این دلیل که حمایت از قربانی تجاوز در قانون ایران حداقلی است و اصولا از نظر فرهنگی زنانی که مورد تجاوز قرار می‌گیرند، مورد ظن و بدگمانی جامعه قرار دارند و به همین دلیل ترجیح می‌دهند که پیامد تجاوز را تحمل کنند اما در معرض قضاوت عمومی قرار نگیرند، چراکه فکر می‌کنند در هر حال آنها محکوم می‌شوند.»