عربستان سعودی چگونه آرام و بی سر و صدا اشغال فلسطین را تآمین مالی می کند/ برگردان سعید جواد زاده امینی
عربستان سعودی روابط خود را با تل آویو از طریق صندوق سرمایه گذاری عمومی خود (FIP ) توسعه داده است ، آنها با سهیم شدن در شرکت های اسرائیلی از اشغال فلسطین حمایت می کنند. این معاملات مالی، بخشی از یک طرح گسترده برای عادی سازی روابط با اسرائیل محسوب می شد، که به دلیل پیامد نسل کشی در غزه با تنش روبرو شده است.
نویسنده Arab Digest برگردان سعید جواد زاده امینی
هنگامی که محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، طرح چشم انداز توسعه ۲۰۳۰ خود را در سال ۲۰۱۶ مورد اجرا قرار می داد، می دانست که این پروژه جاه طلبانه، که هدف از آن فاصله گرفتن پادشاهی عربستان از در آمد های نفتی، و تنوع بخشیدن به اقتصاد این کشور است، نیازمند دسترسی به فناوری های مختلف، تآمین بودجه ضروری و به دست آورد ن نفوذ سیاسی خواهد بود. از خوش اقبالی وی، همان طور که جروزالم پست، در ۱۰ فوریه ۲۰۲۵ توضیح داد، اسرائیل راه حلی را برای حل این مشکل مطرح کرد :
داده های اخیر نشان از آن دارد که نئوم Neom (۱)، با چالش های مالی مهمی مواجه شده است، و افزایش هزینه ها و تآخیر در تآمین بودجه مورد نیاز، نگرانی هایی را در ارتباط با امکان پذیر بودن این پروژه به وجود آورده است. واضح است که اسرائیل، به عنوان لیدر جهانی در حوزه امنیت سایبری و هوش مصنوعی، می تواند در این امور به توسعه آن کمک کند (…) برقراری روابط عادی و رسمی بین عربستان سعودی و اسرائیل می تواند راه را برای گسترش سرمایه گذاری غرب و اسرائیل، در عربستان سعودی به ویژه در بخش هایی مثل فناوری، امنیت سایبری و انرژی های تجدید پذیر هموار کند (…) عادی سازی روابط عربستان و اسرائیل، بدون شک قادر خواهد بود به تحقق چشم انداز ۲۰۲۰در دستیابی به اهداف خود، از طریق جذب سرمایه گذاری خارجی، توسعه فناوری و گسترش گردشگری کمک کند. (۲)
در حالی که عادی سازی روابط بین دو کشور، همچنان موضوع مورد بحث عمومی قرار دارد، اسرائیل و عربستان سعودی، سالها است که در پشت صحنه به همکاری با یکدیگر مشغول هستند. در ژانویه ۲۰۲۰، برای اولین بار اجازه داده شد که اسرائیلی ها در حوزه ی مبادلات مذهبی یا حرفه ای به عربستان سعودی سفر کنند. در نوامبر همان سال، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، همراه با مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آن زمان ایالات متحده، و یوسی کوهن، ريس موساد، مخفیانه با محمد بن سلمان درنٍئوم دیدار کردند (۳).
وقتی پول به جریان می افتد
به دنبال باز شدن حریم هوایی عربستان سعودی به روی هواپیما های اسرائیلی، در ژوئیه ۲۰۲۲، و در پی مصاحبه نتانیاهو با شبکه تلویزیونی العربیه ، در دسامبر همان سال، دهها کار آفرین و تاجر اسرائیلی در حوزه فناوری، از عربستان سعودی دیدار کردند. این سفرها به امضای توافق نامه هایی در بخش های غیر نظامی و دفاعی منجر شد.
این روابط رو به رشد، بخشی از یک طرح جامع تر برای آماده سازی سعودی ها و فراتر از آن، جهان عرب و مسلمان، برای عادی سازی رسمی و قریب الوقوع روابط این کشورها با اسرائیل به شمار می رفت. یاسر الرومیان، رئیس صندوق سرمایه گذاری عمومی (FIP )، برخوردار از بودجه ۶۲۰ میلیارد دلاری ( معادل ۵۳۵ میلیارد یورو) با مانور های مالی خود به منظور پیش برد عادی سازی، نقش عمده ای را در این فرایند ایفا کرد. همزمان با سرازیر شدن پول های عربستان سعودی به شرکت های اسرائیلی، آنها سرمایه گذاری های خود در پادشاهی عربستان را گسترش دادند.
پایه و اساس این سرمایه گذاری های متقابل، در سال ۲۰۲۱، بنا نهاده شد، زمانی که جارد کوشنر صندوق سرمایه گذاری ملی عربستان سعودی را متقاعد کرد که ۲ میلیارد دلار ( ۱،۷۲ میلیارد یورو) در صندوق سهام خصوصی او Affinity Partners که به تازگی راه اندازی شده بود، سرمایه گذاری کند. این تصمیم علیرغم نگرانی مشاوران صندوق سرمایه گذاری از« بی تجربگی مدیران افینیتی پارتنر» گرفته شده بود. آنها همچنین از این نگران بودند که پادشاهی مجبور باشد « بخش عمده ای از سرمایه گذاری همراه با ریسک » را به عهده بگیرد. موضوع دیگر تنش، مدیریت و اداره عملیات بود، که از دید گاه آنها از هر جهت نا مطلوب به نظر می رسید، وهمان طور هزینه های مدیریت مالی، « بیش از حد» تلقی می شد. در نهایت، نقش پیش از آن کوشنر، به عنوان مشاور ارشد پدر زنش، دونالد ترامپ، « ریسک های مرتبط با روابط عمومی» را آشکار می کرد (۴).
در خدمت استعمار
جارد کوشنر، پس از آن در دو شرکت اسرائیلی سرمایه گذاری کرد : گروه شلومو، در سال ۲۰۲۳ و شرکت فینیکس فایننشال، در سال ۲۰۲۴. گروه شلومو امور حمل و نقل و تدارکات نیروهای اشغالگر اسرائیل را مدیریت می کند. فینیکس فایننشال، یکی از شرکت های معتبر و پیشرو در خدمات مالی اسرائیل، متخصص در زمینه ی بیمه و مدیریت امور مالی است، و در سایر شرکت های اسرائیلی سهم دارد. تحقیقات سایت Middle East Eye (MEE)، (۵) نشان داد که شرکت های تابعه فینیکس فایننشال، یازده شرکت دولتی و یک شرکت خصوصی مرتبط با شهرک های مستعمره نشین در کرانه ی باختری، شرق بیت المقدس الحاق شده و بلندی های جولان سوریه تحت اشغال اسرائیل، را شامل می شود. دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد، داده های همه ی این شرکت ها را گرد آوری کرده است.
عربستان سعودی از طریق شرکت سرمایه گذاری جارد کوشنر،در کنار قطر و امارات متحده عربی، به طور غیر مستقیم اشغالگری اسرائیل را تسهیل کرده و از آن سود برده است. این اتفاق در حالی رخ می دهد که فلسطینی ها در کرانه ی باختری تحت اشغال، با حملات فزاینده ارتش اسرائیل و گسترش تجاوزات شهرک نشینان ( بخوانید مستعمره نشینان م) روبرو هستند.
شرکت فینیکس فایننشال، مالک ۳،۸ در صد از سهام شرکت Elbit Systems، تولید کننده اصلی تسلیحات در اسرائیل است. این شرکت ۸۰ در صد از سلاح ها و تجهیزات نیروهای زمینی ، و ۸۵ در صد از پهپاد های جنگی نیروی هوایی اسرائیل را تآمین می کند.
کشتار جمعی
در ماه فوریه ۲۰۲۴، بنیاد سرمایه گذاری پیشگام آینده، یک مؤسسه ی مالی سعودی، با حمایت صندوق سرمایه گذاری عمومی عربستان، اجلاسی را در میامی برگزار کرد. در میان هزار نماینده حاضر در این نشست، الکس کارپ، مدیر عامل شرکت پالانتیر تکنولوژی، نیز حضور داشت (۶). از جمله بنیان گزاران این شرکت، پیتر تٍیل، شخصیت لیبرتر سیلیکون ولی، و حامی جی دی ونس، معاون رئیس جمهور ایالات متحده است، که سخنرانی افتتاحیه اجلاس را ایراد کرد.
شرکت پالانتیر، نرم افزار پیش بینی خودکار پلیس را در اختیار ارتش اسرائیل قرار می دهد، اقدامی که در گزارش اخیر فرانچسکا آلبانٍز، گزارشگر ویژه سازمان ملل در سرزمین های اشغالی، با عنوان « اقتصاد نسل کشی غزه» ، مورد انتقاد قرار گرفت (۷). این سلاح های به روز شده بر پایه هوش مصنوعی، به سیستم Habsora ( اوانجیل ) مجهز شده اند، که اهداف را به طور خودکار برای نیروی هوایی اسرائیل شناسایی می کند، تا جایی که برخی از افسران اطلاعاتی سابق آن را به عنوان « کارخانه کشتار جمعی» توصیف می کنند (۸).
در ژانویه ۲۰۲۴، پالانتیر، از همکاری استراتژیک جدیدی با اسرائیل اطلاع رسانی کرد، و جلسه هیئت مدیره را « به نشان همبستگی» در تل آویو برگزار کرد. در ۲۰ آوریل ۲۰۲۵، کارپ در جریان نشست Hill and Valley Forum در پاسخ به اتهاماتی مبنی بر این که پالانتیر فلسطینی ها را در غزه به قتل رسانده است، گفت « درست است، غالبآ تروریست بودند.»
صندوق سرمایه گذاری ملی عربستان از طریق هولدینگ Al-Turki یک شرکت معتبر سعودی، که روابط نزدیکی با پالانتیر دارد، در ژانویه ۲۰۲۵ وارد « یک همکاری استراتژیک » با این شرکت آمریکایی شد. یکی از شرکت های مجموعه هلدینگ الترکی، نسما و شرکا، یکی از چهار شرکت ساختمانی سعودی است، که توسط صندوق سرمایه گذاری عمومی عربستان، به عنوان بخشی از سرمایه گاری عربستان به مبلغ ۱،۳ میلیارد دلار ( ۱،۱ میلیارد یورو ) انتخاب شده است.
سایه پیتٍر تٍیل
در ماه آوریل ۲۰۲۳ FIP ( صندوق سرمایه گذاری عمومی) از طریق شاخه سرمایه گذاری خطر پذیر خود، سانابیل، در یک شرکت سرمایه گذاری خطر پذیر کالیفرنیایی به نام فاندرز فاند، به مدیریت پیتٍر تٍیل، از بنیانگذاران پالانتیر، و همکار سابق جفری اپستین، سرمایه گذار و مجرم جنایات جنسی، نیز سرمایه گذاری کرد.
صندوق سرمایه گذاری عمومی علاوه بر این، در ماه مه ۲۰۱۷، مبلغ ۲۰ میلیارد دلار ( ۱۷،۱میلیارد یورو) در غول سرمایه گذاری آمریکایی بلک استون، که سهام خود را در شرکت های فناوری اسرائیلی، از جمله پنترا ، میتیگا، واز و کلودیناری افزایش داده است، سرمایه گذاری کرد. پس از حمله حماس، در ۷ اکتبر ۲۰۲۳، این صندوق سرمایه گذاری آمریکایی ۷ میلیون دلار ( ۶ میلیون یورو) به اسرائیل کمک کرد. در ماه آوریل ۲۰۲۱، یلک استون دفتری در تل آویو افتتاح کرد. سه ماه بعد از آن، غول مخابراتی ژاپن، سافت بانک، بزرگ ترین شرکت سرمایه گذاری خطر پذیر جهان، از این اقدام پیروی کرد و یوسی کوهن، رئیس سابق موساد را به عنوان مدیر دفتر اسرائیلی خود انتخاب کرد. در سال ۲۰۱۷، صندوق سرمایه گذاری عمومی، طی ۵ سال مبلغ ۴۵ میلیارد دلار ( ۳۸،۵ میلیارد یورو ) ، در صندوق سافت بانک ویژن ، سرمایه گذاری کرد. با این حال، این صندوق متخصص در زمینه فناوری، در سال های ۲۰۱۹-۲۰۲۰مبلغ ۱۷،۷ میلیارد دلار ( ۱۵ میلیارد یورو ) ضرر کرد.
یکی دیگر از شرکت های فناوری اسرائیلی، که عربستان سعودی در آن سرمایه گذاری وسیعی انجام داده است، استارتاپ مجیک لیپ، مستقر در ایالات متحده، مخصوص فناوری های واقعیت افزوده (Augmented Reality) است. در سال ۲۰۲۲، عربستان سعودی، با سرمایه گذاری ۴۵۰ میلیون دلار، ( ۳۸۵ میلیون یورو) اکثریت سهام مجیک لیپ، را به دست آورد. مجیک لیپ فعالیت های قابل توجهی در اسرائیل دارد، و در آوریل ۲۰۱۶، شرکت امنیت سایبری اسرائیلی نورث بیت را خریداری کرد.
…و موساد
از میان سایر شرکت های اسرائیلی که در پادشاهی سعودی فعالیت دارند، می توان از بنیاد اسرائیلی – آمریکایی برای تحقیق و توسعه صنعتی(BIRD ) نام برد، که مؤسسات و شرکت های دو کشور را که در زمینه ی فناوری های نوین فعالیت دارند تآمین مالی می کند، و بنیاد اسرائیلی-آمریکایی تحقیق و توسعه کشاورزی (BARD )، به مؤسسات آمریکایی مثل Eco Wave Pover، شرکتی که در حوزه انرژی های تجدید پذیر درعربستان فعالیت دارد، و همچنین مؤسسه Cyber Ark یک پلتفرم اسرائیلی، متخصص در حوزه امنیت هویت ها، که با شرکت اماراتی Spire Solutions که در امور مرتبط با امنیت سایبری در عربستان فعالیت می کند، همکاری دارد، وام پرداخت می کند. این همکاری شامل شرکت اسرائیلی XM Cyber، که توسط یکی دیگر از رؤسای سابق موساد، تامیر پاردو، تاسیس شده است، نیز می شود.
در خاتمه، فعالیت های محمد بن سلمان و یاسر الرمیان از طریق صندوق سرمایه گذاری عمومی عربستان، طی ۵ سال گذشته فراتر از روند عادی سازی روابط بوده است. آنها از پول نفت برای گسترش روابط خود با اسرائیل، تآمین مالی اشغال گری و نسل کشی استفاده کرده اند. این روند در حالی صورت گرفته که پادشاهی عربستان « حمله اسرائیل به قطر» در تاریخ ۹ سپتامبر را محکوم کرده، و نگران جاه طلبی های سلطه جویانه تل آویو است، چیزی که ثبات منطقه ای را مورد تهدید قرار می دهد.
اصل این مقاله درسایت Arab Digest در تاریخ ۸ ماه اوت ۲۰۲۵ با عنوان : « Vision 2030’s Secret Partner : how Saudi Arabia is quietly funding Israel’s tech and military” منتشر شد.
پاسخ به تیتر مقاله هست: از طریق سرمایه داری دموکراتیک.
چرا دموکراتیک؟
آزادی انتقال سرمایه بدون در نظر گرفتن ملیت و نژاد و غیره.
سرمایه داری غیر دموکراتیک چه سرمایه داری ی است؟
وقتی که آزادی رشد و انتقال نداشته باشد.
آیا سرمایه داری غیر دموکراتیک ممکن است؟
خیر.
آیا سرمایه داری دموکراتیک یعنی آزادی برای همه؟
مطمئنن نه زیرا سرمایه داری بمعنای اسارت یک عده است نه آزادی برای همه.
آیا جلوی سرمایه گذاری را در یک جا بگیرند و جای دیگر خیر، غیر دموکراتیک عمل کرده اند؟
خیر.
آزادی و دموکراسی سرمایه داری بمعنای حفط حریم است. یک سرمایه دار میتواند سرمایه دار دیگر را محدود کننده خود ببیند.برای همین حق دموکراتیک دارد که مانع ورود و خروج آن شود.
پس،
همکاری عربستان و اسرائیل در چهارچوب روابط سرمایه داری قابل نقد نیست.
آیا اعمال جنایتکارانه اسرائیل در غزه قابل نقد است؟
در چهارچوب روابط طبقاتی (اقتدارگرایی و استثمارگری) خیر. روابط طبقاتی از طریق دزدی و جنایتکاری بوجود آمده.
آیا چین و روسبه هم سرمایه داری هستند؟
صد در صد. خودشان هم میگویند.
خب، پس عربستان با نفتش به جای نارگیل، داره اسرائیل رو در مسیر هوش مصنوعی‌سازی کشتار جمعی یه جورایی یه کمک مالی می‌کنه! شاید بخشی از ویژن ۲۰۳۰ واقعاً این باشه: دیپلماسی هوشمندانه یا هوش مصنوعی‌سازی درگیری‌ها؟ کاش این پولو هم برای حل مسئله فلسطین یا حتی برای ساخت یه تونل زیرزمینی بین قطر و امارات استفاده می‌شد، ولی خب، دنیا یه جورایی یه بازی استراتژیک و گاهی غیرقابل فهمه!