سفید، زیبا و “برتر”
.
روشنگری: درغرب وقتی که نام و رنگ پوست و مو و لهجه شما نشان دهد از یکی از کشورهای جنوبی آمده اید، خود به خود ” مساله” دار میشوید. با این ” مساله” آدم های مختلف، به شیوه های مختلف برخورد میکنند. چه بسا آدم هایی که “مهربان” هستند و این ” مساله” آن ها را آزار نمی دهد، چه بسا آدم هایی که “گذشت” دارند و این مساله را به شما می بخشند، و چه بسیار آدم ها که نژاد پرست هستند و با شما در می افتند. اما اگر خود شما دایم به فکر این باشید که به نحوی ثابت کنید که “مساله دار” نیستید، باید مطمئن باشید که در این یا آن حد “قربانی” تبعیض نژادی شده اید. مثل بسیاری از مسایل دیگر نگاه رو در رو با واقعیت، اعتماد به نفس و احترام به خود و “دیگری” در سطحی برابر نخستین گام برای حل مساله است.
اما اگر در کشور خودتان رنگ پوست اکثریت مردم یک “مساله” باشد، بر این پدیده چه نامی باید گذاشت و چگونه باید با آن برخورد کرد؟
چندی پیش مونیکا چادها گزارشگر بی بی سی در مومبای هند، یک گزارش خواندنی از هند داشت. بنا بر این گزارش کمپانی های تولید وسایل آرایش هند، به شدت سرگرم رونق دادن بازار کرم های روشن کننده پوست هستند که بطور انحصاری برای مردان ساخته میشود. روی آگهی تبلیغاتی یکی از این نوع کرم ها نوشته شده است:”روشن و زیبا شوید، یا در تاریکی و گمنامی بمانید.”
به نوشته بی بی سی پژوهش هایی که خود این کمپانی ها انجام داده اند، نشان میدهد تعداد روزافزونی از مردان هندی از این کرم ها استفاده می کنند. برخی از ارقامی که به دست داده اند آنقدر بالاست که گفته میشود بعید است درست باشد. مثلا شرکت امامی که فیر و هندسام را درست کرده است ادعا میکند که ۲۹ درصد مردان از این نوع کرم ها استفاده می کنند. در مقابل کسانی که نسبت به این رقم ابراز تردید کرده اند موهن گونیکا صاحب کارخانه میگوید” ما این محصول را در حیدر آباد امتحان کردیم و نتایج خیلی بالاتر از انتظار ما بود.”
بنابر این گزارش ارزش صنایع تولید این نوع کرم ها در هند ۱۹۰ میلیون دلار است که نشان دهنده میزان بالای گرفتاری مردم هند با رنگ پوست خودشان است. مادران به دختران خود می گویند در آفتاب بازی نکنند و وقتی بیرون میروند از کرم آفتاب استفاده کنند چون هیچ مردی عروسی با پوست تیره را نمی پسندد. مدیر یک نشریه “جهان مرد” جری پینتو به گزارشگر بی بی سی گفت مردان هندی که پوستشان خیلی تیره است به شدت گرفتار عدم اعتماد به نفس هستند و حاضرند هرکاری بکنند – البته در خفا _ برای اینکه پوستشان سفید تر بشود. او گفت مثل “بلند، مشکی و شیک ” در مورد مردان هندی صادق نیست. برعکس در هند چیزی که صادق است این است، بلند، روشن و زیبا”
او می گوید یک راه خوب برای اینکه ببینیم مردان هندی چگونه به خود نگاه میکنند این است که به ستون های آشنایی و ازدواج نگاه کنیم. در هیچیک از آگهی ها مردان نمی گویند که تیره و جذاب هستند. همه میگویند گندمی و روشن اند.” می بینید در این کشور حتی یک آدم با رنگ پوست تیره وجود ندارد. یک مزرعه گندم متحرک مردانه”
اما پروفسور شالینی بهارات یک روانشناس اجتماعی از انستیتوی تاتای علوم اجتماعی در گفتگو با گزارشگر بی بی سی بر نکته ای انگشت میگذارد که موضوع را به همان “مساله” ارتباط میدهد که “تیره پوستان” و ” کله سیاهان” و “غیر آریایی ها” در غرب با آن روبرویند: سلطه و برتری جویی در نگاه نژاد پرستانه. او میگوید: این “عقده” ناشی از تاریخ هند است. حاکمان هند همیشه رنگ پوست روشن داشتند. در قرون قبلی آرین ها بودند بعد اروپایی ها. روشنی رنگ پوست برای هندی به معنای برتری، قدرت و نفوذ است. به این جهت هندی ها به رنگ پوست روشن اهمیت میدهند.
گزارشگر بی بی سی میگوید بیشتر آگهی های تبلیغاتی کرم های سفید کننده آدم هایی را که رنگ پوست تیره دارند به صورت آدم هایی تصویر می کنند که عقب مانده اند، در حالیکه رنگ پوست روشن به معنای مقبولیت اجتماعی و موفقیت هم در حوزه شغلی هم در به دست آوردن جنس مقابل است. یک آگهی نشان میدهد پسری با رنگ پوست تیره در عقب کلاس نشسته است و دخترها به او محل نمی گذارند تا این که او از کرم سون استفاده کرده و رنگش روشن میشود آنوقت دخترها مثل پروانه گرد وجوداو می گردند. پروفسور بهارات می گوید این نوع آگهی برای کشوری که بیشتر مردمش رنگ پوست تیره دارند خوب نیست.
در بسیاری از کشورهای اروپایی این نوع آگهی میتواند نژاد پرستانه تلقی شده و از انتشار آن جلوگیری شود. اما جهان سومی ها متاسفانه چه بسیار، بدترین ها را از فرهنگ غرب می گیرند.
بسیاری هم “مساله” را توجیه می کنند. یکی از بانکداران هندی به خبرنگار می گوید رنگ پوست حالا برای مردان هم مثل زنان مهم شده است. زمان تغییر کرده و ما داریم از محصولات جدید استفاده می کنیم تا از خودمان بهتر استفاده کنیم. اما مساله برای جای می ماند: چرا آدم برای اینکه از خود مواظبت کند باید سفید شود؟ و مساله دیگر خطرات این نوع کرم هاست که خود داستان دیگری است… .
Comments
سفید، زیبا و “برتر” — بدون دیدگاه
HTML tags allowed in your comment: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>