تداوم سرکوب اهل موسیقی

گزارش

کانون نویسندگان ایران • March 7 at 16:00

جمهوری اسلامی در آغاز استقرار جنگی تمام‌عیار را بر ضد موسیقی مستقل و حضور زنان در این عرصه آغاز کرد. روندی که با بیرون راندن زنان از همه‌ی عرصه‌های موسیقی آغاز شده بود، به سرعت با حذف یا به حاشیه راندن چهره‌های مستقل، جرم‌انگاری حمل ساز و ممنوعیت نمایش آن ادامه یافت. با این حال موسیقی مستقل از دل همین فضای ارعاب و سرکوب سر برآورد و در بسیاری موارد تاوان این مقاومت را پرداخت. در نیمه‌ی دوم سال جاری نیز موسیقی مستقل که به سختی اما شجاعانه در میان بازداشت‌ها و پرونده‌سازی‌ها به حیات خود ادامه می‌دهد، روزهای دشواری را از سرگذرانده است. 

پانزدهم اسفند ماه خبر رسید که حکم ۷۴ ضربه شلاق مهدی یراحی، خواننده، در شعبه چهارم اجرای احکام دادسرای امنیت اخلاقی تهران اجرا شده است. او که در شهریور ۱۴۰۲ پس از انتشار ترانه‌ای به نام «روسریتو» بازداشت شده بود، پس از ۵۰ روز آزاد و در شعبه ۲۶دادگاه انقلاب به دو سال و هشت ماه حبس و ۷۴ ضربه شلاق محکوم شد.

یازدهم اسفند بیتا صادقیان، خواننده و معلم آواز ساکن اصفهان، به اتهام «جریحه‌دار کردن عفت عمومی و انتشار آثار مبتذل به وسیله‌ی سیستم‌های رایانه‌ای» از سوی شعبه ۲۵ دادسرای عمومی و انقلاب این شهر احضار و صفحه‌ی اینستاگرامی‌ او مسدود شد.

نهم اسفندماه، مأموران امنیتی به کنسرت موسیقی در تهران به بهانه‌ی تک‌خوانی هیوا سیفی‌زاده یورش بردند و او و دیگر نوازندگان گروه موسیقی را بازداشت کردند. هیوا سیفی‌زاده، که خواننده و مدرس موسیقی کلاسیک، نوازنده‌ی تنبک و بازیگر تئاتر است، ۱۱ اسفند به قید وثیقه آزاد شد.

چهارم اسفندماه، دانیال مقدم، خواننده‌ی رپ، از اجرای حکم یک سال حبس خود با پابند الکترونیکی خبر داد. او به صورت مادام‌العمر «ممنوع‌الفعالیت» شده، به مدت دو سال حق هیچ‌گونه فعالیت مجازی ندارد و ممنوع‌الخروج خواهد بود. اتهام او «تبلیغ علیه نظام» و «اجتماع و تبانی برای ارتکاب جرم علیه امنیت ملی و خارجی» است.

دوم اسفند ماه، آرش صیادی، خواننده رپ با نام هنری «ایسین»، و رسام سهرابی، آهنگساز، در جریان برگزاری کنسرتی زیرزمینی در تهران بازداشت شدند. این دو چهار اسفند به قید وثیقه آزاد شدند.

 سی‌ام بهمن ماه، توماج صالحی، خواننده‌ای که پیشتر در جریان جنبش آزادیخواهی ۱۴۰۱ بازداشت و پس از یک سال حبس آزاد شده بود، به دلیل انتشار ترانه‌ای با عنوان «تیفوس» به دادگاه احضار شد.

بیست و نه بهمن سیمین غانم، خواننده، ضمن انتقاد به استفاده از نامش در جشنواره حکومتی موسیقی فجر، در یک فایل صوتی اعلام کرد: «سالهاست دیگر حتی اجازه خواندن برای زنان سرزمین‌ام را هم ندارم. من جایزه‌ام را این سال‌ها از مردم گرفتم و نیازی به قدرشناسی مسئولین جشنواره فجر ندارم.»

سیزده بهمن ماه، وفا احمدپور با نام هنری وفادار، خواننده رپ که به دلیل حضور بر مزار جان‌باختگان جنبش آزادیخواهی ۱۴۰۱ و اجرای ترانه‌ای با عنوان «این نبود انقلاب پابرهنه‌ها»، بیش از نه ماه در زندان عادل‌آباد شیراز و اوین محبوس بود، از اجرای حکم نه ماه حبس با پابند الکترونیکی و دو سال ممنوع‌الخروجی خبر داد.

بیست و هشتم آذر ماه ارسلان دیگَرد، خواننده‌ی رپ که در جنبش آزادیخواهی ۱۴۰۱ ترانه‌ای با نام «با چشمای خودم دیدم» را در حمایت از مردم منتشر کرده بود، در یزد توسط لباس شخصی‌ها مورد حمله و ضرب و شتم قرار گرفت. 

بیست و چهارم آذر ماه، پرستو احمدی، خواننده و نوازنده، احسان بیرقدار، نوازنده، و سهیل فقیه‌نصیری، نوازنده، به دلیل برگزاری کنسرت آنلاین بازداشت و روز بعد به قید وثیقه آزاد شدند. قوه قضاییه علیه پرستو احمدی و دست‌اندکاران این کنسرت به دلیل «اجرای موسیقی بدون مجوز و بدون رعایت موازین قانونی و شرعی» اعلام جرم کرد.

بیست و پنجم آبان خشایار سفیدی، نوازنده و دانشجوی کارشناسی ارشد موسیقی، برای گذراندن یک سال حبس خود به زندان اوین رفت. او که پس از نواختن قطعاتی در سوگ آرمیتا گراوند و کیان پیرفلک و انتشار آنها، از دانشگاه تهران اخراج شده بود، به دلیل اعتراض به حکم اعدام توماج صالحی، به یک‌سال حبس تعزیری محکوم شد.

در کنار این بازداشت‌ها و پرونده‌سازی‌ها که تنها نمونه‌هایی از فشار بر اهالی موسیقی است، بی‌خبری از زارا اسماعیلی نیز به نگرانی‌ها درباره‌ی وضعیت او دامن زده است. زارا اسماعیلی، خواننده‌ای که پس از انتشار تصاویر اجراهایش با پوشش اختیاری، در مترو و خیابان‌های تهران در مرداد ۱۴۰۳ بازداشت شد، بیش از هفت ماه است که در بلاتکلیفی به سر می‌برد.

خواننده فرانسویِ آواز ایرانی: زنان پیشروی ایران سرنوشت زنان خاورمیانه را تغییر می‌دهند

تشکیل پرونده علیه خواننده زن و نوازندگان «کنسرت فرضی»