https://roshangari.info

.

روشنگری.وقتی راه های مدنی برای تغییر شرایط تبعیض و فشار و سرکوب بسته میشود، پناه بردن به مذهب و یا تغییر مذهب به شیوه ای برای فرار از شرایط نامطلوب و یا اعتراض یا تسلیم تبدیل میشود. در ایران که بنیان انواع تبعیض ها: جنسی، ملی، مذهبی و سرکوب گسترده حقوق شهروندی در نص قانونی اساسی رژیم قرار دارد و تبعیض و سرکوب بطور روزمره اعمال می شود، این نوع واکنش نیز به پدیده ای عادی تبدیل شده و ما شاهد پناه بردن شهروندان به مذاهب دیگر یا فرقه های درویشی و یا حتی جن گیری و رمالی هستیم که آن هم هروقت خطری برای انحصار خرافه و زور توسط دستگاه حاکم باشد با سرکوب رژیم روبرو میشود. این شکل واکنش اگرچه میتواند مورد سوء استفاده میسیون های مذهبی و سیاسی و اشخاص سودجو قرار بگیرد و میگیرد، اما چیزی به جز انعکاس فشار حاکم نیست.

پناه بردن به مذهب که قبل از انقلاب ایران شاهد آن بودیم و یا تغییر مذهب که اکنون رواج یافته، در واقع پدیده ای مربوط به دوران قبل از مدرنیته بود که حقوق فردی و جمعی به رسمیت شناخته نمی شد. در عهد باستان بسیاری از مذاهب به این شکل پا گرفتند و بعد تغییر کردند. ظهور دوباره آن در عصر ما و بویژه در کشور ما خود داستانی گویا از شرایط عصر ما و بویژه شرایط سهمگین در کشور ماست.

در اکتبر امسال اخباری در مورد Untouchable های هند و تغییر مذهب گروهی آن ها در رسانه های غرب منتشر شد که در میان مصیبت ها و بحران های سیاسی جاری زیاد مورد توجه قرار نگرفت. در این مورد جنبش تغییر مذهب به شکل گروهی که سابقه آن به پایان دهه ۴۰ میلادی برمیگردد، آشکارا به علت تغییر عقیده انسان ها نیست و نیز شکلی از کنار آمدن با سیستم را به نمایش نمی گذارد، بلکه صاف و ساده برای گریز از سیستم کاستی با استفاده از منطق احمقانه ی خود این سیستم است.

Untouchable ها که در فارسی “نجس ها” ترجمه شده است ، بخشی از شهروندان هند هستند که بر اساس سیستم کاستی در پایین ترین مراتب اجتماعی قرار داده داده شده و “نجس” محسوب می شوند، یعنی اعضای کاست های بالا تماس و لمس آن ها را باعث کثیف شدن خود تلقی میکنند. طبیعتا آن ها در تمام حوزه های اجتماعی به شدت مورد تبعیض قرار میگیرند. اگر چه این سیستم اکنون غیر قانونی شده است ولی عملا بطور گسترده جاری است.

برای لمس درد و رنجی که قربانیان این سیستم غیرانسانی می برند، لازم نیست به هندوستان سفر کنیم، کافی است کتاب “خدای چیزهای کوچک” آرونداتی روی را خوانده باشیم. قلم زیبا و توانای خانم روی ما را مستقیما به کنار آن ها می برد. کتاب را به خاطر گستره وسیع انتشارش و توجهی که در سراسر جهان به خود جلب کرد، شاید بتوان بلندترین بازتاب فریاد این مردم درد کشیده در بحبوحه ی دوره ای خواند که ناسیونالیست های نولیبرال بر هندوستان حکومت میکردند و خبرهای هند در رسانه ها همه از “توسعه ” و پیشرفت و موفقیت بود.

البته در هند برخلاف ایران، یک دستگاه ولایتی سرکوبگر بر مردم حکومت نمی کند و سیستم سیاسی آن دمکراتیک است ودوام سیستم کاستی در آنجا دلایل دیگر دارد. در کتاب خانم روی می بینیم چگونه انواع سرکوب شدگان “غیر نجس “هم با مشارکت در سرکوب مردم محروم تر از خود، درد خود را تخفیف میدهند. حتی زنان کاست های بالاتر که خود به شدت قربانی تبعیض و سنت مردسالاری در هند هستند، با ظلم بر این قشر محروم برای خود تسلایی می جویند و نیز در کتاب می بینیم که چگونه انواع احزاب و سیاستمداران مزور که رسما از سیستم کاستی فاصله می گیرند و نیز صاحبان سودجوی سرمایه های داخلی و خارجی به خاطر منافع خود به این یا آن شکل به دوام این سیستم یاری میرسانند.

فاجعه بار این که حتی در میان خود “نجس ها” یک سیستم کاستی برقرار است و مثلا “دالیت” ها که خود میان هندو ها پست شمرده میشوند، “اراذل” را که مسلمان هستند پست و نجس به شمار می آورند، در حالیکه “اراذل” مسلمان توسط “اشراف” مسلمان هم پست و نجس محسوب میشوند.خلاصه هرکس بدبخت تر از خودی را پیدا میکند تا به اصطلاح رسای عامه” عقده دل” خود را بر سر او خالی کند، عده ای هم در بالا بر سر همه آن ها میزنند!

در زیر گزارش روزنامه ایندیپندنت از تغییر مذهب گروهی دالیت ها را میخوانید. به هر حال انعکاسی از دردهای جامعه ما هم هست. زیراهرچند سیستم کاستی هند یکی از بدترین اشکال تبعیض است، ولی به علت شکل خالص و عریان خود، ماهیت بربر منشانه و ضدانسانی هر نوع تبعیض و نابرابر شمردن انسان ها را به نمایش میگذارد.

جاستین هاگلر. ایندیپندنت
۱۳ اکتبر ۲۰۰۶
هزاران هندو در اعتراض به تبعیضی که با آن روبرو هستند به بودیسم تغییر مذهب میدهند. تغییر مذهب توده ای درتمام طول ماه جاری از دهلی در شمال تا حیدر آباد در جنوب ادامه داشته داشت. سازمان دهندگان آن ادعا میکنند که تاکنون بیش از ۱۰۰۰۰۰ نفر تغییر مذهب داده اند. تغییر مذهب مساله ای است که به شدت بار سیاسی دارد. چندین ایالت امسال قوانینی را تصویب کرده اند که بر اساس آن ها تغییر مذهب دشوار شده است. مراسم توده ای خشم احزاب ناسیونالیست هندو را برانگیخته است که کارزاری به راه انداخته اند تا از تغییر مذهب کاست های پائین هندو جلو گیری کنند.

اما برای بسیاری از دالیت ها، که از”نجس ها “محسوب می شوند، تغییر مذهب تنها راه برای فرار از سرکوبی است که هنوز در جامعه هند اعمال میشود. “نجس بودن” از زمان استقلال در هند غیر قانونی شده است ولی عموما به اجرا در می آید. در بسیاری از روستاها به دالیت ها اجازه نمی دهند از چاه آب سالم استفاده کنند. در برخی از نواحی قهوه خانه ها برای دالیت ها لیوان های مخصوص دارند تا کاست های بالاتر هندو با نوشیدن از همان لیوان – حتی بعد از شسته شدن – “آلوده” نشوند. بعد از سونامی ۲۰۰۴، دالیت هایی که در تامیل نادو جان سالم به در برده بودند اجازه نداشتند از آبی که در چادرهای کمکی توزیع میشد، استفاده کنند.

دالیت ها به این جهت امسال به تغییر مذهب در مقیاس توده ای روی آورده اند که ۵۰ امین سال تغییر مذهب رهبر مهم آن ها بی آر امبدکار است. او نخستین کسی است که از دالیت ها خواست بودایی شوند تا از تبعیض بگریزند.
وقتی مهاتما گاندی،مبارزه غیر خشونت آمیز با حکومت انگلیس را پیش می برد، امبد کار نیز از همان شیوه استفاده کرده و خواهان حقوق برابر نجس ها بود. او نسبت به گاندی انتقاد داشت و بطور علنی به هندوئیسم حمله می کرد…

زهره سحرخیز