https://roshangari.info

سياوش قميشی می خواهد جهانی را تصور کنيم که در آن ديگر نشنويم «نهنگ ها خودکشی کردند.» تصور قشنگی است. ولی فعلا فقط آرزوست. بيشتر خبرهای واقعی قشنگ نيستند. نه فقط خبرهايی که از ايران می آيد، نه فقط خبرهايی که از دور جهان می آيد و بيشتر در مورد جنگ است و کشتار و آوارگی سونامی و زلزله زده و گرسنگی و کار کودک و بقيه خبرهايی که مستقيما مربوط به آدم هاست، بلکه حتی خبرهايی که از قطب شمال سفيد پوش و خرس قطبی داستان ها هم می آيد چندان قشنگ نيستند.

روزنامه اينديپندنت روز 10 ژانويه از قول پژوهشگران محيط زيست جانوران اهلی نشده خبر داد خرس های قطبی که هم اکنون نيز نسل شان به علت گرم شدن هوا و ذوب شدن يخ ها در حال انقراض است، در معرض يک تهديد جدی ديگر قرار دارند. اين تهديد ناشی از مسموميت مواد شيميايی پاک کننده ای است که ما آدم ها برای تميز کردن اثاث خانه مثل مبل، قالی و لباس به کار می بريم.

تيم پژوهشگران که از کانادا، آلاسکا، دانمارک و نروژ می آيند می گويند مقادير معتنابهی از اين مواد را که نام علمی آن polybrominated diphenyls يا PBDI است در چربی پوست اين خرس ها بويژه در گرين لند شرقی و جزاير شمالی نروژ پيدا کرده اند.

طبق آزمايشاتی که اين دانشمندان روی موش ها انجام داده بودند اين مواد به غده های تيروئيد، جنسی و توانايی های موتوريک مغز حمله کرده و روی کارکرد آن ها تاثير می گذارند. دانشمندان با کمال تعجب ديده اند همين اثر در خرس های قطبی کار خود را کرده است. اين در حالی است که خرس های قطبی در جايی زندگی می کنند که دور از مراکز استفاده اين مواد است. هم اکنون از هر 50 خرس ماده قطبی يکی خصوصيات دو جنسی مردانه و زنانه را نشان ميدهد،يعنی همافروديت hermaphrodite شده است که به گفته اين دانشمندان اين تغيير جنسی اثر مستقيم آلودگی هواست.

کالين باتفيلد که يک فعال محيط زيست است و قبلا آثار همين مسموميت را در نهنگ ها ديده بود می گويد قطب اکنون به زباله دان مواد شيميايی تبديل شده است. او می گويد اين مواد که بيش از همه در اروپا و آمريکای شمالی مصرف می شود با بادهای جاری به طرف قطب می رود و در هوای سرد آن جا ته نشين شده و و وارد حلقه غذايی می شود.

در دهه 80 بحث در مورد استفاده از اين مواد بالا گرفت، چون ورود آن ها در حلقه غذايی به معنای مسموم شدن گوشت ماهی و ساير جانوران دريايی نيز هست که انسان آن ها را مصرف می کند.بعلاوه صحبت از اثر سرطان زايی آن ها هم بود. در آن زمان استفاده از اين مواد در کالاهای پاک کننده ممنوع شد ولی کارخانه های سود جو مواد مشابه آن را مورد استفاده قرار دارند. حالا که با مقررات بازار آزاد، دست شرکت ها در کشورها بتدريج در مسموم کردن انسان، حيوان و زمين و فضا بيش از پيش باز شده است.

هفته گذشته سی ان ان از قول يک پزشک پژوهشگر خبر داد بسياری از ماهی ها که مردم کشورهای مرفه اکنون به گوشت آن ها بعنوان غذای سالم تر به جای گوشت قرمز روی آورده اند مسموم هستند و مصرف آن ها توسط زنان حامله بر جنين تاثير می گذارد. اين پزشک ليست بلند بالايی از انواع ماهی ها منتشر کرد که خبرگزاری سی ان ان آن را پخش کرد و به زنان حامله آمريکايی در مورد مصرف آن ها هشدار داد. در اين ليست از نام ماهی های بسيار گران که در فهرست غذاهای لوکس و گرانبهای رستوران هاست تا نام ماهی های ارزان در بازارها که مورد استفاده وسيع قشر مزد بگير است ديده می شد.

اما در مورد خرس های قطبی که عروسک ساخته شده مطابق شکل و شمايل آن ها دوست ,گرم و نرم, و مهربان بسياری از کودکان جهان است، دانشمندان می گويند اين خرس ها ممکن است تا آخر اين قرن از بين بروند، سوال اين است که آيا انسان تا آخر قرن بيست و يکم از بلای انسان جان سالم به در خواهد برد؟
زهره سحرخيز