حملات اسرائیل به سوریه : نتانیاهو «دیوانه» است- نگرانی ترکیه از «دالان داوود»

یورو نیوز/ به گزارش اکسیوس به نقل از مقامات کاخ سفید، دولت دونالد ترامپ از حملات اسرائيل به سوریه غافل‌گیر شده، بسیار ناراضی است و آن را تضعیف‌کننده تلاش‌های خود برای برقراری ثبات در این کشور می‌داند. بنابر این گزارش، مقامات آمریکایی در پی این حملات گفته‌اند که «نتانیاهو از کنترل خارج شده است.»

یک مقام کاخ سفید گفت: «بنیامین نتانیاهو مثل یک دیوانه رفتار کرد. او مدام همه‌جا را بمباران می‌کند. این موضوع می‌تواند تلاش‌های دونالد ترامپ را تضعیف کند.»

ارتش اسرائيل همچنین روز پنجشنبه به کلیسای کاتولیک در غزه حمله کرد. به گزارش رویترز، در این حملات سه نفر کشته و ده‌ها نفر از جمله کشیش کلیسا مجروح شدند. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا در پی این حادثه طی تماس تلفنی با بنیامین نتانیاهو، نخست‌‌وزیر اسرائيل خواستار توضیح شد.

یک مقام ارشد آمریکایی با اشاره به این حمله گفت: «همه ما هر روز منتظر یک اتفاق جدید هستیم و با خود می‌گوییم، [بنیامین نتانیاهو] دیگر قرار است چه کند؟»

یک مقام آمریکایی دیگر گفت که درون دولت دونالد ترامپ تردیدها نسبت به آقای نتانیاهو افزایش یافته و بسیاری فکر می‌کنند که او بیش‌ از حد جنگ‌طلب و تنش‌آفرین است. این مقام آمریکایی گفت: «بنیامین نتانیاهو گاهی مثل یک بچه، حاضر نیست درست رفتار کند.»

به گفته شش مقام آمریکایی، با وجود حصول آتش‌بس میان سوریه و اسرائيل به میانجی‌گری آمریکا، کاخ سفید هفته را با نگرانی شدیدتر نسبت به آقای نتانیاهو و سیاست‌های منطقه‌ای او به پایان رسید.

این درحالی است که دونالد ترامپ تاکنون از انتقاد علنی خودداری کرده و مشخص نیست که آیا با مشاورانش در این نارضیاتی سهیم است یا نه.

اسرائیل روز سه‌شنبه کاروانی از تانک‌های ارتش سوریه را که در حال حرکت به‌سوی منطقه اکثرا دروزی‌نشین سویدا بودند، بمباران کرد.

بنابر اعلام اسرائیل، این عملیات در واکنش به درگیری‌های خشونت‌بار میان شبه‌نظامیان دروزی و قبایل بادیه‌نشین مسلح بدوی صورت گرفته است. بنابر گزارش دیده‌بان حقوق بشر سوریه، این درگیری‌ها تا روز شنبه بیش از ۷۰۰ کشته برجای گذاشته است.

اسرائيل مدعی است که ارتش سوریه در حمله به اقلیت دروزی شریک بوده و این کاروان تانک‌ها نیز به سوی منطقه‌ای که قرار بود غیرنظامی باشد، در حرکت بوده است. دمشق ادعای اسرائيل را تکذیب می‌کند.

به گفته یک مقام آمریکایی، تام باراک، فرستاده ویژه آمریکا در امور سوریه روز سه‌شنبه از مقامات اسرائیلی خواست باهدف گشایش در حصول راه حل دیپلماتیک، عقب‌نشینی کنند و اسرائیلی‌ها با این درخواست موافقت کردند.

با این حال، اسرائیل پس از وقفه‌ای کوتاه، حملات را تشدید کرد. ارتش این کشور روز چهارشنبه مقر فرماندهی نظامی سوریه و مناطقی نزدیک به کاخ ریاست‌جمهوری در دمشق را بمباران کرد.

یک مقام آمریکایی گفت: «بمباران سوریه، رئیس‌جمهوری و کاخ سفید را غافلگیر کرد. رئیس‌جمهوری خوشش نمی‌آید تلویزیون را روشن کند و ببیند بمب‌ها بر سر کشوری فرود می‌آیند که او به دنبال صلح در آن است و اعلامیه‌ای مهم برای بازسازی‌اش داده است.»

مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، روز چهارشنبه از بنیامین نتانیاهو خواست تا حملات را متوقف کند. نخست‌وزیر اسرائيل نیز گفت که اگر ارتش سوریه از سویدا عقب‌نشینی کند، این موضوع را می‌پذیرد.

اما تا آن زمان، کشورهایی چون ترکیه و عربستان سعودی پیام‌های تندی به دولت دونالد ترامپ درباره اقدامات اسرائیل منتقل کرده و چندین مقام ارشد آمریکایی از جمله تام باراک و استیو ویتکاف، فرستاده ویژه کاخ سفید که هر دو از دوستان نزدیک رئیس‌جمهوری آمریکا هستند، نیز مستقیما از آقای نتانیاهو نزد دونالد ترامپ شکایت کرده بودند.

به گزارش اکسیوس، باور عمومی در کاخ سفید این است که آقای نتانیاهو تحت فشار سیاسی از سوی اقلیت دروزی در اسرائیل و سایر ملاحظات داخلی، سوریه را بمباران کرده است.

یک مقام آمریکایی گفت: «ملاحظات سیاسی بنیامین نتانیاهو تصمیم‌گیری او را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. این موضوع در بلندمدت برای او به یک خطای بزرگ تبدیل خواهد شد.»

یک مقام آمریکایی دیگر گفت: «به نظر می‌رسد اسرائیلی‌ها متوجه نشده‌اند که در این یک هفته چه آسیبی به موقعیت خود در کاخ سفید زده‌اند. باید هشیار باشند.»

این تنش‌ها تنها چند روز پس از سفر آقای نتانیاهو به واشینگتن و دو دیدار با دونالد ترامپ، رخ داد. دیدارهایی که در پس جنگ با ایران، نشانه‌ای از نزدیکی بیشتر دو رهبر بود.

علاوه بر حملات به سوریه و کلیسا در غزه، قتل سیف‌الله مسلط، جوان ۲۰ ساله فلسطینی-آمریکایی به دست گروهی از شهرک‌نشینان اسرائیلی نیز موجب واکنش دولت دونالد ترامپ به سیاست‌های حمایتی دولت آقای نتانیاهو شهرک‌نشینان اسرائيلی شد.

مایک هاکبی، سفیر آمریکا در اسرائيل که چند روز قبل به نشانه حمایت از بنامین نتانیاهو در جلسه محاکمه او به اتهام فساد حضور یافته بود، طی بیانیه‌هایی این حمله را «تروریسم» خواند و خواستار پاسخگویی شد. او همچنین روز شنبه از یک جامعه مسیحی در کرانه باختری که هدف حملات شهرک‌نشینان قرار گرفته بود، بازدید کرد.

واکنش اسرائیل

به گزارش اکسیوس، مقامات اسرائیلی از واکنش واشنگتن به حمله به سوریه متعجب شدند

یک مقام ارشد اسرائیلی گفت که آقای ترامپ در در آغاز دور دوم ریاست‌جمهوری آقای نتانیاهو را به حفظ بخش‌هایی از سوریه تشویق کرده و تاکنون هیچ‌گاه نگران دخالت‌های اسرائیل در آن کشور نشده بود.

این مقام تاکید کرد که اسرائیل تنها پس از دریافت اطلاعاتی مبنی بر دخالت ارتش سوریه در حملات به دروزی‌ها وارد عمل شده و هیچ انگیزه داخلی در کار نبوده است.

او گفت: «آمریکا می‌خواهد دولت جدید سوریه را باثبات نگه دارد و نمی‌فهمد حملات ما در سوریه در واکنش به حمله به جامعه دروزی است. ما سعی کردیم به آنها توضیح دهیم که این تعهد ما به جامعه دروزی‌ها در داخل اسرائیل است.»

بی‌ثباتی سوریه یکی از نگرانی‌های عمده دولت آمریکاست. مارکو روبیو روز شنبه در شبکه ایکس نوشت که دمشق باید برای برقراری صلح و توقف کشتارها تلاش کند. با این حال به گفته یک مقام ارشد آمریکایی، اسرائیل نباید قادر به تصمیم‌گیری درباره توان حاکمیت دولت سوریه بر مردم و سرزمین خودش باشد.

او گفت: «سیاست فعلی اسرائیل به بی‌ثباتی در سوریه می‌انجامد. هم جامعه دروزی و هم خود اسرائیل بازنده چنین سناریویی خواهند بود.»

البته این نخستین بار نیست که بنیامین نتانیاهو صبر دونالد ترامپ را محک می‌زند. او در حمله به ایران ریسک کرد، اما در نهایت حمایت دونالد ترامپ را به دست آورد.

همچنین، درحالی که دونالد ترامپ بارها اعلام کرده خواهان پایان درگیری‌های در نوار غزه است، آقای نتانیاهو به جنگ در این منطقه ادامه می‌دهد.

به گزارش اکسیوس، آقای نتانیاهو با حمله به سوریه دوباره ریسک کرد. زیرا این حملات می‌تواند از طرفی به بی‌ثباتی در منطقه بینجامد و از طرف دیگر، به رابطه او با ترامپ آسیب بزند.

بنابر این گزارش به نقل از مقامات آمریکایی، بخت آقای نتانیاهو و حسن نیت دونالد ترامپ ممکن است به زودی به پایان برسد.

*********************

«دالان داوود»؛ مسیری که ترکیه آن را طرح اسرائیل برای تجزیه سوریه می‌داند

بی بی سی / رسانه‌های ترکیه‌ای به‌طور گسترده‌ای نگرانی‌ها درباره آن‌چه پیشبرد طرح اسرائیل برای یک سوریه «چندپاره» می‌خوانند، بازتاب داده‌اند.

برخی مفسران در ترکیه از پروژه ادعایی «دالان داوود» اسرائیل انتقاد کرده‌اند که به گفته آن‌ها هدف آن اتصال اسرائیل به مناطق دروزی‌نشین جنوب سوریه و مناطق کردنشین شمال سوریه است.

ترکیه یکی از حامیان اصلی دولت سوریه است و از یک ساختار حکومتی به‌شدت متمرکز در دمشق حمایت می‌کند و با الگوهای غیرمتمرکز یا فدرالی مخالفت دارد.

«دالان داوود» چیست؟

اگرچه اسرائیل به‌طور رسمی استراتژی‌ تحت عنوان «کریدور داوود» را تأیید نکرده است، اما تحلیل‌گران و ناظران منطقه‌ای به مجموعه‌ای از حملات هوایی مداوم، استقرارهای نظامی در نزدیکی بلندی‌های جولان، و حمایت از مناطق حائل در جنوب سوریه به‌عنوان نشانه‌هایی از گسترش نفوذ این کشور اشاره می‌کنند.

اصطلاح «دالان داوود» به مسیر ادعایی نسبت داده می‌شود که اسرائیل را از بلندی‌های جولان به مناطق کردنشین شمال سوریه متصل می‌کند.

مقامات اسرائیلی، از جمله بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر این کشور اعلام کرده‌اند که این کشور برای جلوگیری از حضور نیروهای سوری یا گروه‌های هم‌پیمان با ایران در نزدیکی مرزهای شمالی‌اش اقدام خواهد کرد و هدف از این اقدامات را حفظ امنیت و حمایت از جوامع دروزی عنوان کرده‌اند.

این اقدامات با واکنش منفی چندین بازیگر منطقه‌ای و بین‌المللی روبه‌رو شده است. دولت سوریه حضور نظامی و حملات هوایی اسرائیل را نقض حاکمیت خود دانسته و آن را محکوم کرده است. کشورهایی مانند ترکیه، ایران، روسیه و اعضای اتحادیه عرب نیز اتهامات مشابهی را مطرح کرده‌اند و اسرائیل را به تلاش برای تغییر ساختارهای منطقه‌ای از طریق اقدامات نظامی متهم کرده‌اند. ایالات متحده، در حالی که همچنان متحد استراتژیک اسرائیل به شمار می‌رود، خواستار خویشتنداری و جلوگیری از تشدید درگیری‌ها شده است.

ترکیه نگران است که اسرائیل از جوامع دروزی در جنوب و کردها در شمال برای تشکیل مناطق خودمختار و اتصال آن‌ها به یکدیگر حمایت کند.

در حالی که دامنه و اهداف بلندمدت حضور اسرائیل در جنوب سوریه همچنان نامشخص است، این تحولات تنش‌های منطقه‌ای را افزایش داده و پرسش‌هایی را درباره تمامیت ارضی سوریه در آینده مطرح کرده‌اند.

به گفته ناظران، این وضعیت بازتابی از رقابت گسترده‌تر بر سر نفوذ در سوریه پس از جنگ داخلی است؛ جایی که قدرت‌های خارجی از جمله اسرائیل، ایران، آمریکا و روسیه، اغلب از طریق راهبردهای اعلام‌نشده یا غیررسمی، به‌طور فعال در شکل‌دهی به معادلات میدانی نقش دارند.

واکنش ترکیه

در همین چارچوب رسانه‌های نزدیک به دولت ترکیه پس از حملات اخیر اسرائیل به جنوب سوریه و دمشق، درباره تلاش ادعایی اسرائیل برای یک سوریه غیرمتمرکز و چند پاره ابراز نگرانی کرده‌اند.

رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه، در روز ۱۷ ژوئیه گفت ترکیه «به تجزیه سوریه رضایت نخواهد داد» و بر حمایت آنکارا از «تمامیت ارضی، ساختار واحد و هویت چند فرهنگی سوریه» تأکید کرد.

به گزراش بخش مانیتورینگ بی‌بی‌سی، بر همین اساس، آنکارا مدت‌هاست از نیروهای دموکراتیک سوریه به رهبری کردها خواسته است تلاش برای حفظ خودمختاری را کنار بگذارند و به دولت مرکزی سوریه بپیوندند.

عبدالقادر سلوی، ستون‌نویس سرشناس روزنامه طرفدار دولت «حریت»، در ۱۸ ژوئیه نوشت اسرائیل به دنبال تقسیم سوریه به چهار کشور مستقل است. او گفت این تقسیم شامل خودمختاری برای دروزی‌ها در جنوب، علوی‌ها در غرب، اعراب سنی در مرکز و یک دولت کردی در شمال خواهد بود که توسط نیروهای دموکراتیک سوریه اداره می‌شود.

ادعاهای رسانه‌ای درباره دالان داوود

جم کوچوک، ستون‌نویس روزنامه دولتی «ترکیه»، در ۱۸ ژوئیه نوشت: «اگر دروزی‌ها یک کشور تشکیل دهند، اسرائیل آن را به رسمیت خواهد شناخت و این راه را برای تشکیل یک کشور توسط پ.ک.ک هموار خواهد کرد». او افزود: «این هدف آن‌هاست. اسرائیل تا زمانی که سوریه را تقسیم نکند، دست نخواهد کشید.»

رسانه‌های دولتی ترکیه همچنین نسبت به آن‌چه تلاش اسرائیل برای تشکیل «دالان داوود» نامیده‌اند هشدار داده‌اند؛ دالانی که اسرائیل را به مناطق کردنشین شمال سوریه متصل می‌کند.

این انتقادات پس از آن شدت گرفت که شیخ حکمت هجری، رهبر بانفوذ دروزی‌ها، خواستار «بازگشایی جاده‌ها به سوی برادران کردمان… با توجه به اهمیت فوری انسانی این مسیر» شد.

اردوغان در ۱۷ ژوئیه، بدون نام بردن از فرد خاصی، گفت: «آنان که خواب تشکیل دالانی بین جنوب و شمال سوریه را در سر دارند، ان‌شاءالله هرگز به هدف خود نخواهند رسید.»

ایپک یزدانی، روزنامه‌نگار، در شبکه خبری «هابرترک» گفت که برنامه‌های بلندمدت اسرائیل برای خاورمیانه شامل ایجاد «دالان داوود» است و حملات آن به ایران و سوریه در راستای همین هدف صورت می‌گیرد.

یزدانی گفت: «تمام سیاست‌های منطقه‌ای اسرائیل بر حمایت از اقلیت‌ها، تحریک آن‌ها و ایجاد شورش و… تقسیم، تضعیف و بی‌ثبات‌سازی این کشورها استوار است.»

فرحت مراد، تحلیل‌گر، در ۱۷ ژوئیه به شبکه خبری «سی‌ان‌ان ترک» گفت که اسرائیل از زمان سقوط بشار اسد، رئیس‌جمهوری پیشین سوریه، سیاستی «توسعه‌طلبانه» را در این کشور در پیش گرفته است. او گفت: «[گسترش اسرائیل] در [جنوب سوریه] تلاشی برای تشکیل یک خط ارتباطی با ی‌پ‌گ به نظر می‌رسد. این خط چیست؟ دالان داوود است.»

گوربوز اورن نیز در برنامه‌ای جداگانه در «سی‌ان‌ان ترک» گفت که اشاره شیخ هجری به «دالان انسانی» در واقع «پوششی» برای تلاش اسرائیل برای ایجاد «دالان داوود» است. او در ایکس نوشت: «اسرائیل که به دنبال تقسیم سوریه است، نقشه‌ای شیطانی برای متحد کردن دروزی‌ها و کردها دنبال می‌کند.»