https://roshangari.info

.

یک
ــــــــــ

چه کسی گفته است که مبارزه باید همیشه مسالمت آمیز باشد؟
خیر! مبارزه ی مسالمت آمیز، کاربرد خودش را دارد، و مبارزه ی قهرآمیز هم کاربرد خودش را.

و این کاربرد ها را عوامل متعددی تعیین می کنند.
و این عوامل متعدد، ثابت نیستند.
و از همین رو، به تناسب تغییر این عوامل، محتوا و شکل مبارزه هم باید تغییر کند.

حکایت انقلاب و رفرم هم همین حکایت است.
همراهی محدود و سنجیده ی انقلاب گرایان با رفرمگرایان در وقت خودش، و فاصله گرفتن انقلاب گرایان از رفرم گرایان در وقت خودش، تابعی است از همان عوامل متعدد تعیین کننده.

دو
ــــــــــ

ج.ا با سرکوب ـ و نه انهدام غیر ممکن ـ جنبش سبز، آغاز پایان همراهی انقلاب گرایان با رفرم گرایان را کلید زد.
و این، گناه میرحسین موسوی نبود، بلکه از ماهیت فروبسته و رفرم ناپذیر ج.ا بر می خاست.
میرحسین موسوی، تا بسی فراتر از آنچه به هنگام کاندیداتوری ریاست جمهوری، در چهارچوب قانون اساسی موجود، وعده داده بود و بر سر آن ـ و نه بیش از آن ـ پیمان بسته بود، با مردم همراهی کرد.

اما به همان دلیل که می بایست ضمن حفظ پرنسیپ های خود، و رعایت خط قرمز ها، با جنبش سبز همراه شد، پس از شکست پروژه ی رفرمی که پلاتفرم کف آن جنبش را تشکیل می داد، لازم بود که در انطباق فعال با شرایط جدید، راهی دیگر را پی گرفت.

سه
ــــــــــ

جنبش خرداد هشتاد و هشت، در دی نود و شش، وارد سرفصل کیفی جدیدی شد که شعار «اصلاح طلب ـ اصولگرا … دیگه تمومه ماجرا» بیان ساده و روشن آن بود.
بود و هست.

از آن پس، مبارزه ی مدنی مسالمت آمیز، گرچه همچنان نقشی مثبت و حتی ضروری و اجتناب ناپذیر داشته است و دارد و خواهد داشت، نتوانسته است و نمی تواند و نخواهد توانست پاسخگوی نیاز اصلی مبارزه باشد.

در جوامع تحت سلطه ی حکومت های توتالیتر (نه دیکتاتوری کلاسیک) مبارزه ی مدنی، مبارزه یی عمدتاً سیاسی است، و مبارزه ی سیاسی، مبارزه یی عمدتاً مدنی.
در این گونه جوامع، مبارزه ی مدنی و مبارزه ی سیاسی، در یکدیگر تنیده شده اند.
و این که کدامیک در کدام مقطع، پر رنگ تر است بحثی است جداگانه.

مبارزه ی سیاسی اما وقتی که طرف مقابل، زبان سیاسی را نمی فهمد، به راحتی می تواند به سوی مبارزه ی مسلحانه، تغییر جهت دهد.

چهار
ــــــــــ

تا زمانی که توازن قوا به گونه یی باشد که هیچ چشم اندازی برای پیروزی مبارزه ی مسلحانه وجود نداشته باشد، مبارزه ی مسلحانه چیزی به جز خودکشی نیست.
و یا اگر مبارزه ی مسلحانه قرار باشد که در مجموعه یی از عملیات نظامی جدا از توده ها تعریف شود، به دلیل الزامات چنان مبارزه یی، ماهیت و هویت و ذهنیت و دستگاه ارزشی و فرهنگی عنصر مبارز را به کام دایره یی فروبسته خواهد کشید، و اگر پیروز شود هم کمی دیرتر یا کمی زود تر، با احساس مشروعیت دروغینی که گمان می کنند مبارزه به آن ها داده است ایستادن در برابر توده ها به منظور حفظ وضع موجود را از وظایف انقلابی خود خواهند دانست.

توازن قوا اما، در توازن قوای نظامی تعریف نمی شود، و به مجموعه ی کنش ها و واکنش ها و موقعیت ها و «وضعیت» ها و تأثیر و تأثر ها در یک حجم مرتباً در حال تغییر وشکل گیری در بی شکلی مربوط می شود، و به جمع دیالکتیکی همه ی این ها.

اگر بخواهیم توازن قوا را در توازن قوای نظامی تعریف کنیم، به جز در مواردی استثنایی، و یا در مرحله یی از واپسین مراحل، معمولاً یک نظام حاکم و برخوردار از امکانات و نیرو ها و ابزار و افراد، دست بالا را نسبت به مردمان دارد.

پنج
ــــــــــ

قطع کامل اینترنت با پذیرش زیان های میلیونی روزانه به اقتصادِ پیشاپیش ورشکسته، وحشت از انعکاس آنچه این روز ها دارد در کوچه و خیابان می گذرد، و از ارتباط مردم با یکدیگر، و کشتار بی دریغ شرکت کنندگان در خیزش، نگرانی از ریزش باقی مانده ی نیرو های خودی، و از ریزش پرسنل دستگاه سرکوب، و از فروپاشی ناگهانی و غیر قابل کنترل این دستگاه، اما از دست بالا داشتن در برابر مردم، حکایت نمی کند.
آن هم در شرایطی که بر اثر تحریم ها کل نظام و اقتصاد آن در حال اضمحلال تقریباً کامل است، و سه برابر کردن ناگهانی بهای بنزین هم اساً ناشی از همین امر بوده است.

وحشت از ریزش ها، و تلاش برای نگاه داشتن بخشی از نیرو های خودی از قبیل بسیج و اوباش سازماندهی شده، به جایی رسیده است که افراد تحت امر ج.ا ـ به احتمال زیاد، حسین طائب و دم و دستگاه او ـ قرآن ها را در قفسه هایی جمع می کنند و می سوزانند و از این کار خودشان فیلم می گیرند و در تلویزیون دولتی نشان می دهند که ببینید این ها چه با دین شما می کنند و چه نیت هایی دارند!

این ابلهان، به این فکر نمی کنند که این سناریو، با اندکی همت و هوشیاری اپوزیسیون می تواند به ضد خود بدل شود و همان افراد متزلزل مورد نظر متوجه شوند که کسانی که دارند با بالاترین حرمت ها و ارزش هایی که خود را نگاهبان آن می دانند و این همه ستم بر مردم را به نام آن و به بهانه ی آن روا می دارند، چنین می کنند تا بتوانند چند روزی بیشتر در قدرت بمانند، به هیچ خدایی و دینی و آیینی و ارزشی این جهانی یا آن جهانی باور ندارند، و فدای این ها شدن، دنیا و آخرت را یکجا باختن است.

شش
ــــــــــ

دو عامل، مهم ترین عواملی بودند که دست زدن به مبارزه ی مسلحانه ی توده یی را در شرایط پیش از شرایط کنونی، ناممکن و یا نادرست می ساختند:

ـ مهیا نبودن امکان توده یی شدن مبارزه ی مسلحانه.

ـ به دلیل خطرات و ریسک های جانی بالای چنین مبارزه یی، مردمان عادی را از صحنه ی مبارزه، و به خصوص از حضور در تظاهرات و آکسیون ها دور کردن.

در مورد عامل اول:

در حال حاضر، در صورت در دسترس بودن سلاح کافی، و سازماندهی حد اقلی یی که در عمل، مقدور خواهد شد، امکان و احتمال توده یی شدن مبارزه ی مسلحانه با هدف پیروزی سریع در آخرین نبرد (که با عملیات مسلحانه فرق دارد و از مقوله یی دیگر است) به صورت چشمگیری بیشتر از گذشته شده است.
این را در همین وقایع چند روز اخیر به خوبی می توان مشاهده کرد.

در مورد عامل دوم:

با این شدت کشتار ها و تیراندازی ها و تظاهر کنندگان را بی محابا به خاک و خون کشیدن ها، شرکت در همین تظاهرات و آکسیون های فعلی، خطرات و ریسک های جانی غیر قابل قیاسی با گذشته و موارد مشابه در گذشته دارد، و آب از سر کسانی که در چنین شرایطی تن به خطر می دهند گذشته است.

بله، اگر ج.ا می توانست تظاهرات ده ها هزار و صد ها هزار نفری و میلیونی مسالمت آمیز را تحمل کند، صورت مسأله فرق می کرد، و دست یازیدن به مبارزه ی مسلحانه، دور کردن مردم از صحنه می بود.

اتفاقاً مسلح بودن توده ها در شرایط فعلی، شاید متضمن ایمنی بیشتری برای آن ها باشد، و احتمال پیوستن بخش هایی از نیرو های انتظامی به آن ها را هم شاید بیشتر کند.

هفت
ــــــــــ

این که مردم بیایند به کوچه و خیابان، و سرکوب شوند و کشته شوند و چند روزی هم بگذرد و باز همه چیز به حالت قبلی برگردد و همان آش باشد و همان کاسه، تا کی باید ادامه پیدا کند؟
تا کی باید از ترس مرگ، هر روز مرد؟ تا کی باید درون یک دایره ی بسته چرخید؟ تا کی باید زمان آخرین نبرد را به تأخیر انداخت؟

پاسخ قطعی این پرسش های تلخ را نمی دانم.
آنچه در اینجا نوشتم، نه صدور یک حکم کلی است، نه بیان یک قطعیت است، و نه یک نتیجه گیری نهایی.
آنچه در اینجا نوشتم، فقط دعوتی است از خرد جمعی به نگاه از زاویه یی شاید دیگر یا دیگر تر، و نتیجه گیری یی که نمی دانم چه خواهد بود.

۲۹ آبان ۱۳۹۸

www.ghoghnoos.org