برگی از تأریخ تقدیم به خانواده دانش آموزان جانباخته در دانشگاه تهران، در روز ۱۳ آبان ۱۳۵۷.  

شمس الدین  امانتی

صبح روز ۱۳ آبان ۱۳۵۷، دانش‌آموزان در حالی که مدارس را تعطیل کرده بودند، به سمت دانشگاه تهران حرکت کردند تا صدای اعتراض خود را به گوش همگان برسانند. این جوانان پر شور و انقلابی، گروه گروه، داخل دانشگاه شدند و به همراه دانشجویان و گروه‌های دیگری از مردم در زمین چمن دانشگاه تجمع اعتراضی برپا کردند.

ساعت یازده صبح مأموران امنیتی و پلیس رژیم پهلوی،‌ ابتدا چند گلوله گاز اشک‌آور در میان این جمعیت خروشان پرتاب کردند، در این هنگام تیراندازی آغاز شد و ۵۶ نفر از دانش آموزان انقلابی و معترض به تمامیت رژیم پهلوی، جان باختند و صدها نفر از این جوانان و نوجوانان مبارز و آزادیخواه نیز زخمی شدند.

روز دوشنبه ۱۶بهمن ۱۳۵۷، جمعی از دانش آموزان مدارس تهران طی بیانیه‌ای اعلام کردندکه «ما روز شنبه سیزدهم آبان ۱۳۵۷، را به عنوان روز دانش آموز اعلام نموده و قصد داریم هر ساله با یاد جان باختگان جنبش دانش آموزی، در این روز بر وحدت و یکپارچگی خود بیفزاییم.

مبارزات دانش آموزان شهر سقز در خاطره ها ماندنى است.

اشاره به این بخش از تأریخ مبارزاتى دانش آموزان شهر سقز براى باز گشایى مدارس در سال ۱۳۵۹، به مناسبت روز دانش آموز و ادامه این سنت از مبارزه بعد از سه دهه که در جریان جنبش توده اى(یک سال گذشته در ایران) به وقوع پیوست بار دیگر نشان داد که شرکت فعال دانش آموزان و جوانان در پیشاپیش صفوف این جنبش اعتراضى چشم گیر بود.

– در شهر سقز و در روز ٧ آذر ۱۳۵۹، عده اى از دانش آموزان شهر سقز در جلو آموزش و پرورش جمع شدند تا با رئیس این اداره در بارۀ باز کردن مدارس مذاکره کنند. دانش آموزان دو نفر را به عنوان نماینده از میان خود انتخاب کردند در جریان مذاکره، رئیس آموزش و پرورش به آنها گفته بود شما باید ۴ ستون بکشید و نام دانش آموزان هوادار (کومه له، پیکار، دمکرات و چریک) را بنویسید. این گفته با مخالفت شدید دانش آموزان روبرو شد و جلسه این روز بدون نتیجه به پایان رسید.

– در تأریخ ٩ آذر ۱۳۵۹، قطعنامه اى از طرف دانش آموزان مبارز در جلو اداره آموزش و پرورش قرائت شد که مورد تأئید اکثریت دانش آموزان قرار گرفت، در این قطعنامه دانش آموزان خواستار باز گشایى مدارس شده بودند.

– در تأریخ ١١آذر ۱۳۵۹، دانش آموزان مبارز شهر سقز بار دیگر جلو آموزش و پرورش اجتماع کردند. پس از مدتى از طرف اداره آموزش و پرورش متن بزرگ نویسى شده اى را بدین شرح روى دیوار چسپانده بودند «در این برهه از زمان که جوانان نوشکفتۀ انقلاب در جبه هاى غرب و در نبرد با عراق شهید میشوند … ما این اعمال (کار دانش آموزان) را کار گروه هاى ضد خلقى دانسته و جواب خود را بدین شرح به دانش آموزان میدهیم:  

١ـ امتحان تجدیدى از دانش آموزان راهنمائى گرفته نمى شود. ٢ـ دبیرستانها تا پاکسازى کامل باز نمى شود. ٣ـ مدارس روستا تا امنیت کامل یعنى استقرار ارتش، پاسدار و سایر قواى انتظامى در آنجاها گشوده نمیشود.»

اینبار نیز دانش آموزان دو نماینده براى مذاکره با رئیس آموزش و پرورش انتخاب کردند، اما مأمورین مانع ورود آنها به اداره شدند. در این هنگام معاون اداره و مسئولان دیگر از اداره خارج شده و بسوى سپاه پاسداران میروند که در این موقع دانش آموزان آنها را «هو» میکنند.

پس از آن دانش آموزان بعنوان اعتراض شروع به تظاهرات کردند و با دادن شعارهایى از قبیل «باز گشائى مدارس خواست بر حق ماست»، به میدان هه لو (عقاب) رفتند. در آنجا پاسداران و نیروهاى محلى وابسطه به رژیم اسلامى آنها را محاصره و شروع به تیراندازى کردند. پاسداران که از قبل کوچه ها را به کنترل خود در آورده بودند، توانستند از میان ۵٠٠ نفر تظاهر کننده ١٠۴ نفر(۶۴ دختر و ۴٠ پسر) را دستگیر نمایند. پاسداران و نیروهاى محلى دور تا دور دستگیر شدگان را محاصره و آنها را به سپاه پاسداران بردند. دانش آموزان دستگیر شده با روحیه اى عالى بدون آنکه کوچکترین تزلزلى از خود نشان بدهند در مورد دستگیرى شان به آنها اعتراض میکردند. (به نقل از خبرنامه کومه له)

تثبیت این همبستگى و دفاع دانش آموزان سایر مداس کردستان از خواست واقعى همکلاسى هایشان در سقز براى بازگشایى مدارس یکى از دست آوردهاى با ارزش ساختارى در جنبش انقلابى مردم کردسان محسوب خواهد شد.

سهیم شدن فعال در مبارزات روزانە و جاری معلمان، دانشجویان، دانش آموزان، همراە و همگام در اتحاد و همبستگی آگاهانه با مردم معترض و در رأس آنها طبقه کارگر آگاە و سازمانیافتە است که پروسه سرنگونی انقلابی رژیم جمهوری اسلامی را بر عهده دارند.

یاد و خاطره دانش آموزان جانباخته در پروسه مبارزه برعلیه رژیم ارتجاعی حاکم بر ایران، گرامی باد.

 ۴ / ۱۱ / ۲۰۲۱