برگی از تأریخ تدریس زبان مادرى و راه حل بلشویکها در شوروى سابق، تقدیم به ۱۴۱ هزار کودک بجامانده از تحصیل در استان سیستان و بلوچستان در سال تحصیلی جاری

شمس الدین  امانتی   ۷ / ۶ / ۲۰۲۱

در روز ٢۶ دسامبر سال ١٩١٩، سندى به امضاى لنین رسید. مطابق آن سند “همۀ کسانى که بین ٨ تا۵٠ سال داشته مى بایستى به زبان مادرى خویش یا به زبان روسى خواندن و نوشتن را فرا بگیرند.”

طبق سندی کە بمثابە قانون بود “بیسوادانى که بکار اشتغال داشته، روزانه به مدت ٢ ساعت با دریافت مزد تمام وقت مى بایستى در کلاسهاى سواد آموزى شرکت کنند.”

از آنجایى که براى آموزش توده هاى عظیم مردم معلم بقدر کافى وجود نداشت، بسیارى از روشنفکران و جوانان بصورت گروه هاى فرهنگى سوسیالیستى به نهضت سواد آموزى مى پیوستند.

ماکسیم گورکى نویسنده برجسته شوروى، عضو کمیسیون «لیکبز» بود و تحت نظر او کتابهاى زیادى براى نوسوادان انتشار یافت.

برای مبارزه با بی سوادی در جریان دومین کنگره سرتاسری شوراها در شوروی تصمیم گرفته شد تا فرا رسیدن سالروز دهمین سال بنیان گذاری دولت شوروی، بیسوادی در میان گروه سنی ١۵- ٣۵ ساله از بین برود.

بدینسان بالغ بر ٨ میلیون نفر می بایستی باسواد می شدند.

با توجه به حجم بالای مشمولین این طرح که می بایست سواد فرا می گرفتند، برای تامین مکان آموزش، تمام اماکن دولتی و عمومی چون کلیساها، باشگاه ها، کارخانه ها و حتی خانه های شخصی در اختیار مراکز آموزشی قرار گرفت.

در نتیجه این مبارزه بی وقفه تا سال ١٩٣۴، بیش از٩٠ درصد مردم شوروی قادر بودند به زبان بومی خویش بخوانند و بنویسند.

در دهه نخست برقراری دولت شوروی، برای بیش از ۴٨ زبان، خط نگارش ابداع کردند تا ضمن جلوگیری از نابودی فرهنگهای بومی، بی سوادی از چهره ملل شوروی زدوده شود و این خدمتی است که بى گمان باید آن را مدیون انقلاب دانست.